Het (moderne en postmoderne) subject

Inhoud

Het moderne subject als autonoom en rationeel individu werd geboren in de gedachten van Descartes en Kant, zo wordt beweerd. Maar tijdens de 20e eeuw (tot tegenwoordig) trekken vele filosofen en wetenschappers de vrijheid, rationaliteit en coherentie van het subject in twijfel. Ageren we altijd rationeel of zijn wij vrij in onze handelingen en beslissingen? In welke mate zijn we bepaald door de maatschappelijke, culturele, economische en politieke aard?
 
In deze cursus zullen we nagaan hoe het huidige beeld van de mens als een autonoom, rationeel individu zich heeft ontwikkeld en op welke grenzen het stuit. We bespreken klassieke teksten uit de subjectfilosofie en analyseren de kritiek aan deze posities van denkers uit de 20e en 21e eeuw zoals Freud, Nietzsche, Sartre, De Beauvoir, Fanon, en Foucault. Daarbij zal duidelijk worden dat niet enkel het concept van het subject, maar ook het filosofische denken zelf altijd ingebed ligt in omstandigheden van maatschappelijke, culturele en politieke aard en dat die elkaar over en weer beïnvloeden. Tot besluit bediscussiëren wij (met het oog op huidige debatten in neurowetenschap en AI) of het moderne subject zomaar vervangen kan worden of ook in de toekomst nog een belangrijke rol kan en moet spelen.

Voorkennis

Er is geen voorkennis vereist.

Voertaal

Nederlands

Periode

Bachelor 1, blok 2B; 3 januari t/m 4 februari 2022

Rooster en literatuur

Raadpleeg de course guide voor meer informatie over het volledige rooster en de literatuur. Inschrijven is vanaf eind november 2021 mogelijk.