Cursus Literatuur als verpakking (2021BD)

Een roman is niet alleen een verhaal, al lezen we graag op plot en afloop. Vaak – en bij sommige boeken vooral – maakt de manier waarop een verhaal wordt verteld (= ‘verpakt’) een deel uit van dat verhaal. Het voegt ‘iets’ toe aan de inhoud. Wanneer een verhaal een impliciete boodschap heeft, pijnlijk is om te vertellen, of als een onderwerp sociaal, politiek of seksueel moeilijk ligt, is het goed begrijpen van die verpakking belangrijk. Zij is dan niet alleen esthetisch bedoeld maar verhult voor de slechte én verklaart voor de goede verstaander.

Leidende vragen in deze colleges zijn: Wat is het verhaal en wat is het verhaal tussen de regels? Wat is er bijzonder aan de verpakking? En uiteraard: Wat is de functie van de verpakking? Veel lezers denken tegenwoordig dat verpakkingen vooral literair om de kunst zijn, en niet meer noodzakelijk in verband met de inhoud. Daarom gaan we in op de vraag: Hebben verpakkingen nog steeds als functie een moeilijk of ongewenst verhaal over te brengen?

Meestal ligt het accent bij een romanbespreking op wát er wordt verteld. In deze reeks van 6 moderne actuele romans en 1 klassieker gaat het vooral ook om hóé het verhaal wordt verteld. Bekende namen en bekende talen, naast onbekende namen en minder vertrouwde talen. Per college gaan we in op de manier waarop wordt verteld en zoomen we in op een speciaal aspect daarvan. Uiteraard bespreken we de toegevoegde waarde van de gekozen ‘verpakking’.

Opbouw cursus
We concentreren ons op 6 eigentijdse romans, en warmen op met Zola, de vader van de moderne romankunst. 7 colleges, elk gewijd aan één roman, hun verpakking, hun context in tijd en in de literatuur.

Émile Zola, L’Oeuvre – Het meesterwerk (Frans, 1886) Uitgeverij Oevers 2020.
Thema’s: Opkomst moderne kunst, veranderende maatschappij, ‘experimentele’ roman in verband met het naturalisme 

Juli Zeh, Unterleuten – Ons soort mensen (Duits, 2016) Uitgeverij Ambo Anthos 2016.
Thema’s: Voormalig Oost-Duitsland, modernisering, het voordeel van perspectieven

Lina Wolff, De polyglotta älskrna – De polyglotte geliefden (Zweeds, 2016) Uitgeverij Atlas Contact 2018.
Thema’s: Vrouw in de literatuur, spanningsboog en plot

Sayed Kashua, Akov achar sjinoejiem – Wijzigingen bijhouden (Israëlisch, 2017) Uitgeverij Ambo Anthos 2019.
Thema’s: Palestijnse taboes, hoe vertel je een verhaal?

Margaret Atwood, The Testaments – De testamenten (Canadees, 2019) Uitgeverij Prometheus 2019. Thema’s: ‘Voorspellende kracht’ van The Handmaid’s Tale – Het verhaal van de dienstmaagd, Trumps Amerika, hoe literatuur in 35 jaar verandert

Manon Uphoff, Vallen is als vliegen (Nederlands, 2019) Uitgeverij Em. Querido.
Thema’s: Het vertellen van een onvertelbaar verhaal, mythisch referentiekader 

Column McCann Apeirogon – Apeirogon (Iers, 2020) Uitgeverij De Harmonie, 2020.
Thema’s: Joods-Palestijns conflict, hoe meng je fictie en non-fictie, verpakking als essentieel deel van het verhaal

Literatuur
Uitgangspunt zijn de Nederlandse vertalingen, uiteraard kan men de oorspronkelijke edities lezen. Voor het college is het fijn als tenminste een deel of een samenvatting van het boek is gelezen.

Aanbevolen literatuur
Lidewijde Paris, Hoe lees ik? Met inspirerende voorbeelden uit de literatuur, 2018. 

Resultaten
Aan het einde van de cursus heeft men inzicht in hoe literatuur werkt: inhoudelijk maar ook als schrijfkunst. Het zal een bruikbaar handvat geven voor het zelfstandig lezen van literatuur en ervan geniet op meer dan het verhaal niveau.

Digitaal onderwijs
Deze cursus wordt online via ZOOM aangeboden en is te volgen via de eigen computer of laptop. Na aanmelding voor een cursus ontvang je van ons de benodigde praktische informatie omtrent ons digitale onderwijs. Wat kan je verder verwachten van ons digitale onderwijs?

• Uitgebreide handleidingen bij de software die we gebruiken
• Een gloednieuwe digitale leeromgeving, Maester, voor een verrijking van de leerervaring
• Behulpzame hosts bij elk online college voor technische begeleiding
• Interactie met medecursist en docent tijdens de online colleges
• Mogelijkheid tot het terugkijken van elk online college
• Privacy is, ook online, gewaarborgd