Middeleeuwen en Renaissance

Inleiding

Overzicht van de filosofische ontwikkelingen in de Middeleeuwen en Renaissance

Inhoud

De middeleeuwen beginnen wanneer West-Europa in economisch en cultureel opzicht tot een primitief stadium terugvalt. Eerst rond 800 trad in de kloosterscholen een voorzichtig herstel van de wetenschappen en de wijsbegeerte op. Daar doceerde men een neoplatonisme, dat men onder meer via Augustinus kende. In de twaalfde eeuw ontstaan de eerste universiteiten, waar de wijsbegeerte van Aristoteles de grondslag van het onderwijs vormt. Dit was mogelijk doordat de hele Aristoteles onder meer door vertalingen vanuit het Arabisch wordt herontdekt. Vanaf dat moment oefent zij bijna een half millennium een ‘despotisch’ gezag uit over de geesten. In de cursus zal worden stilgestaan bij de vernieuwingen met name in de metafysica en de kentheorie, die ondanks de conserverende werking van het ‘schoolse’ onderwijs aan de universiteiten plaatsvonden.
De Renaissance wordt de naam zegt het al gekenmerkt door de wedergeboorte van de klassieke cultuur. Deze werd mogelijk door het humanisme: het ontstaan van het hermeneutisch probleem.  In de filosofie betekende dat de aandacht voor andere vormen van klassiek denken dan Aristoteles. Uit de herleving van het platonisme en het scepticisme komt ook iets nieuws voort: de moderne natuurwetenschap, die in Francis Bacon haar eerste programmatische pleitbezorger vindt. Bijzondere aandacht gaat uit naar de zogenaamde ‘pyrrhonistische crisis’ die in de tweede helft van de zestiende eeuw haar eerste woordvoerder vindt in Montaigne.

Voorkennis

Er is geen voorkennis vereist.

Voertaal

Nederlands

Periode

Bachelor 2, blok 3A; 6 febuari t/m 11 maart 2023

Rooster en literatuur

Voor meer informatie over het volledige rooster en de literatuur verwijzen je naar de course guide. De roosters worden eind juli gepubliceerd.