Lekker je pizza laten bezorgen, je tekst laten schrijven door ChatGPT of een taxi bestellen via Uber. Allemaal werkzaamheden waar platformwerkers achterzitten. Voor klanten heeft dat veel voordelen. Het gemak om iets te bestellen via een app en de transparantie door alle online recensies. Voor platformwerkers zelf zijn er naast voordelen ook nadelen. Vaak is er een gebrek aan sociale bescherming en arbeidsrechten. Verder is er veel onzekerheid over inkomsten.
Achter Artificial Intelligence (AI) zitten miljoenen platformwerkers
Het grootste gedeelte van de platformwerkers zie je niet. Die rijden niet rond in een taxi en fietsen ook niet met een feloranje jas door de stad. Zij zitten thuis achter hun computer. Deze groep noemen we microworkers of ghostworkers. "Doordat we ghostworkers niet zien zijn hun arbeidsomstandigheden nog minder gereguleerd", vertelt hoogleraar Claartje ter Hoeven.
Het lijkt alsof AI zelfstandig een vorm van 'intelligentie' bezit. In werkelijkheid kan de technologie niet zonder trainingsdata van miljoenen ghostworkers om iets te leren. Voorbeeld: je krijgt een plaatje van een hond te zien en je moet aangeven of dit echt een hond is. "Het werk zelf is niet direct problematisch. Wel hoe we dit waarderen", vertelt Ter Hoeven. "Iemand die dit werk 40 uur per week doet verdient soms 5.000 euro per jaar. Dat is veel te weinig."
Onze kennis over platformwerk
Om studenten, medewerkers en de samenleving te helpen
Onderzoeksgroep Platformwerk
Verschillende EUR-onderzoekers werken samen om problemen rond platformwerk aan te pakken.
Medewerkerswelzijn belangrijk
Anders dan bij platformwerk staat een gezonde en veilige werkomgeving hoog op de agenda bij EUR.
Tijdens je studie arbeidsproblemen aanpakken
Als student kan je al iets doen om platformwerkers te beschermen. Door de juiste studie te kiezen kan je leren over beleid en regelgeving om de scheve arbeidsomstandigheden aan te pakken. Of je kan je meer verdiepen in het welzijn van ghostworkers en tijdens je studie al bezig zijn met verbeteringen op dat vlak. Hieronder zie je drie opleidingen omtrent deze problematiek.
Opleidingen waarin je direct problemen aanpakt
Dit kan je zelf doen om te helpen
Ook binnen de universiteit zelf huren we ghostworkers in. Vaak voor onderzoek. Dat gaat van vragenlijsten invullen tot zelf het onderzoeksonderwerp zijn. Hoogleraar Claartje ter Hoeven: "We betalen nu het minimum loon van het land waar je onderzoek doet. Dat hebben we afgesproken met elkaar. We doen onderzoek naar uitbuiting. Dat kunnen we natuurlijk niet doen door zelf mensen uit te buiten."
Wat kunnen we zelf doen? "Kijk wat wel fatsoenlijke platformen zijn. Bestellenbij kan je naar kijken. Thuisbezorgd heeft in ieder geval gewoon mensen in dienst. Dat is al beter. Geef bezorgers cash fooi. Sommige bezorgers werken het op een account van iemand anders. Dan doen ze wel het werk, maar krijgen niet de fooi."
Moet de platformeconomie stoppen?
Hoogleraar Claartje ter Hoeven weet alles over platformwerk en neemt ons mee in de problematische kanten ervan.