Sinds 1997 maakt professor Bert de Groot economische voorspellingen en vanaf 2004 met de EICIE (Econometric Institute Current Indicator of the Economy), een indicator die kwartaal- en jaarvoorspellingen geeft voor de groei van het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp). Onlangs publiceerde hij twee scenario’s die als kompas kunnen dienen voor bedrijven die willen weten wanneer de economische coronacrisis weer voorbij is. “Als je weet wat er gaat gebeuren kun je daarop anticiperen, dat is precies wat CFO’s en directeuren moeten doen.”
In 2018 voorspelde Bert de Groot al dat de economie in 2020 zou krimpen. De hamvraag voor het bedrijfsleven is nu wanneer de economie weer opkrabbelt. Daarom presenteerde De Groot in mei twee gereviseerde versies van zijn voorspellingen uit januari voor 25 OESO-landen, deze keer met de uitbraak van Covid-19 in acht genomen.
Inhaalslag
Het positieve scenario ziet er als volgt uit: na de lockdown in kwartaal twee van 2020 herstelt de economie zich in het derde kwartaal snel en in het eerste kwartaal van 2021 bereikt de groei een piek. Het gemiddelde bbp van de OESO-landen komt dan neer op -4.3 procent in 2020 en +2.8 procent in 2021. De Groot: “Iedereen zet in op deze zogeheten v-vorm. Doordat men op vakantie gaat en weer geld uitgeeft zou er een inhaalslag plaatsvinden. Ik denk niet dat het zo zal gaan. In het buitenland neemt het aantal coronabesmettingen weer toe. Bovendien is het maar de vraag in hoeverre de verliezen van sommige sectoren ingehaald kunnen worden. Het is niet zo dat we nu méér gaan vliegen, vaker uiteten gaan of meer kopen, omdat het in het voorjaar niet kon. Vergeet daarnaast de komende Brexit per 1 januari 2021 niet.”
In het andere toekomstscenario van De Groot heeft de grafiek een u-vorm. Hierin krimpt de economie voor vier kwartalen en begint het herstel pas halverwege 2021. Het gemiddelde bbp van de onderzochte OESO-landen komt dan neer op -10.8 procent in 2020 en -2.9 procent in 2021. “Het noorden van Europa herstelt krachtiger dan Zuid-Europa, dus misschien wordt de u daar minder diep, waarschijnlijk heeft de grafiek van het economische herstel de vorm van een u”, aldus De Groot.
Golfbewegingen
De Groot beschouwt economische- en bedrijfsontwikkelingen al jarenlang als golfbewegingen. Hij ontleedt verschillende cycli uit de economische variabelen die in de krant één erratische cijferreeks lijken. Van cycli voor bedrijfsinvesteringen en consumentenbestedingen, innovatiecycli en arbeidsmarktgolven tot Kondratieff-golven. “Onafhankelijk van elkaar hebben de golven hun eigen tempo. De onderlinge relatie en het optellen van deze verschillende cycli geven het eindresultaat.”
Anticiperen
De waarde van dit model zit in de voorspelling van het ombuigmoment. “De richting van de golf is van belang, daar kun je als directeur of CFO zes maanden van tevoren op anticiperen. Je ziet met dit model veel eerder of het met de economie beter of slechter zal gaan”, legt De Groot uit. “Ik zeg altijd: vertrouw vooral op jezelf en je eigen bedrijfsgegevens, maar leg daarna mijn voorspelling ernaast. Bij verschillen zou ik toch nog eens nadenken, want deze methode klopt al twintig jaar lang op de drie maanden nauwkeurig. Zo voorspelde het CPB met een ander model drie jaar geleden nog dat het bbp 3.5 procent in 2020 zou zijn. Ik zag toen al een enorme vertraging van de economie aankomen en schatte het bbp op 0.0 met de EICIE en met mijn Business and Consumer Index op -0,6% (zie www.euclid.nl). Met Covid-19 hielden we allemaal geen rekening en daardoor is de dip nog veel dieper geworden.”
Fibonacci
De verschillende cyclusstructuren in de OESO-landen lijken op elkaar, ontdekte De Groot. Een cyclus van vijf tot zes jaar en een cyclus van negen tot tien jaar. Het gemiddelde van de fractalen van deze cycli ligt heel dicht bij het getal 0,6, phi. “Het rare is dat er een Gouden Snede verband in zit. Het lijkt een krankzinnig idee dat in economische variabelen een Fibonacci relatie zit, die in het jaar 1200 verzonnen is. Het Goude Snede verband zit in de data. De relaties zijn herkenbaar, ook bijvoorbeeld in de wijze waarop het personeelsbestand van groeiende bedrijven zich ontwikkelt. Dat gegeven kun je gebruiken om je eigen cijfers mee te checken. Als je daarnaast de individuele golfpatronen kunt herkennen en samenvoegen, dan heb je een mooi kompas voor je bedrijfsvoering.”
- Meer informatie
Bert de Groot is onder andere professor Business Economics en hoogleraar Governance and Strategic Investments aan de Erasmus Universiteit. Hij is tevens programmadirecteur van het executive program 'The New CFO'. Lees hier meer over dit executive program, vraag vrijblijvend een brochure aan óf neem deel aan een digitaal proefcollege.
De Groot publiceert zijn voorspellingen op http://www.euclid.nl en in het academische tijdschrift Technological Forecasting and Social Changes.