Promotie D. (Débora) Ribeiro Póvoa

Samenvatting:

Filmtoerisme, het reizen naar plaatsen die verband houden met audiovisuele media, is tegenwoordig wereldwijd een prominente toerismeniche geworden, waarvan wordt aangenomen dat het belangrijke economische bijdragen levert aan de locaties. Onderzoek laat echter ook zien dat het fenomeen nadelige effecten kan hebben op plaatsen en gemeenschappen, zoals door grote druktes en culturele commodificatie. Dit proefschrift behandelt deze kwesties door het te onderzoeken in Brazilië, waar filmtoerisme plaatsvindt op een spontane en ongeplande manier, veelal in locaties die te maken hebben met verschillende politieke, economische, sociale en ecologische kwetsbaarheden. Dit project onderzoekt in het bijzonder hoe initiatieven van filmtoerisme zich in de loop der tijd ontwikkelen in kwetsbare locaties in Brazilië en hoe leden van de gemeenschappen in kwestie deze initiatieven waarnemen, ervaren en evalueren. Door middel van participerende observaties en interviews met lokale belanghebbenden van drie uitingen van filmtoerisme in het land, toon ik aan dat de voordelen van filmtoerisme veelal enkel tijdelijk zijn – een fenomeen dat ik het "telenovela effect" noem – en dat het succes en de duurzaamheid van filmtoerismeprojecten afhankelijk zijn van verschillende contextuele omstandigheden van plaatsen en machtsdynamieken tussen mensen. Dit onderzoek identificeert vijf van zulke omstandigheden: (1) de productielogica en doelen van het project, (2) de infrastructurele, geografische en sociaaleconomische karakteristieken van de locatie, (3) de politieke configuraties om het project al dan niet te ondersteunen, (4) de staat van de audiovisuele industrie op landsniveau, en (5) de interne organisatie van het project, met name op het gebied van spanningen en machtsdynamieken tussen betrokken belanghebbenden.