Hoewel ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog steeds prominenter zijn geworden op televisie, radio en in de pers, bestaat er geen systematisch vergelijkend onderzoek naar de inhoud van hun getuigenissen. En dat terwijl de overdracht van ooggetuigenherinneringen, met het wegvallen van de ooggetuigengeneraties, steeds belangrijker wordt gevonden. Historica Susan Hogervorst, onderzoeker in het EUR project WAR! Popular Culture and European Heritage of Major Armed Conflicts, heeft voor dergelijk onderzoek een Research Pilot subsidie ontvangen van CLARIAH, Common Lab Research Infrastructure for the Arts and Humanities.
Digital humanities
CLARIAH is een digitale onderzoeksinfrastructuur voor de geestes- en sociale wetenschappen. Onderzoekers zullen via de CLARIAH-infrastructuur toegang hebben tot grote verzamelingen digitale data en innovatieve applicaties voor de analyse van deze data. In totaal zijn 16 Research Pilot voorstellen gehonoreerd, waarmee de bestaande digitale tools en methoden verder zullen worden verbeterd en uitgebreid voor toekomstige onderzoekers.
Ooggetuigen-interviews vergeleken
Het nieuwe project van Hogervorst richt zich op drie soorten digitale bronnen: kranten, programmabeschrijvingen van radio- en televisie-uitzendingen, en transcripten van oral history interviews, van 1945 tot heden. Binnen het project wordt een adequate en gebruiksvriendelijke tool ontwikkeld waarmee (semi)automatisch relevante tekstpassages kunnen worden geabstraheerd, in dit geval citaten van ooggetuigen in krantenartikelen en documentaires.
Vervolgens wordt de inhoud van de drie verschillende soorten ooggetuigenissen geanalyseerd en vergeleken: Welke onderwerpen komen eigenlijk aan bod in ooggetuigenverhalen, en hoe veranderde dit in de loop der tijd? Zijn er verschillen tussen deze drie media ten aanzien van aard en frequentie van ooggetuigenissen? En hoe verhouden ooggetuigenissen zich tot andere genres van oorlogsdocumentatie? Het project start in september 2017.
Over Susan Hogervorst
Hogervorst is universitair docent Historische cultuur en Geschiedenisdidactiek aan de Open Universiteit en participeert vanuit daar in het onderzoeksprogramma WAR! aan de EUR. Daarin richt ze zich op het gebruik van video interviews met oorlogsgetuigen in onderwijs, musea en online.
Partners
- Erasmus Universiteit Rotterdam
- Data Archiving and Networked Services (DANS)
- Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
- NIOD/Netwerk Oorlogsbronnen
- Meer informatie
Zie voor een overzicht van de gehonoreerde projecten: http://www.clariah.nl/nieuw/nieuws.