Onlangs werd muzikant Douwe Bob door VVD-leider Dilan Yesilgöz uitgemaakt voor antisemiet. In dezelfde veelbewogen week werden artiesten Kneecap en Bob Vylan bekritiseert door Britse en Amerikaanse politici na hun uitspraken tijdens een festival. “Dat is van alle tijden”, zegt prof.dr. Pauwke Berkers in Trouw. “Maar er is iets veranderd: sociale media”.
Pauwke Berkers is hoogleraar muzieksociologie aan Erasmus School of History, Culture and Communication. Hij ziet dat politici vaker kunst kapen om hun politieke boodschap uit te dragen, waardoor het een kwestie wordt zodra media dat overnemen. Berkers haalt in Trouw voorbeelden aan uit de jaren ’90, met fotograaf Robert Mapplethorpe en rapper Ice-T. Het verschil met die tijd is het versterkende effect van sociale media, stipt hij aan.
“Uitspraken worden tegenwoordig breed gedeeld via sociale media. Ze worden ook nog eens versterkt door allerlei algoritmes waardoor een uitspraak niet meer beperkt blijft tot het festivalterrein, maar een veel groter bereik krijgt. Gevolg is dat uitspraken sneller worden gebruikt om een politieke agenda uit te dragen.”
Het gevolgd is dat artiesten worden bedreigd of geboycot. En niet alleen politici, ook festivals zelf maken zich druk over controversiele uitspraken van artiesten, legt Berkers uit. “Grote festivals hebben vaak private equity nodig om de grote artiesten te kunnen betalen. Daardoor speelt risicomanagement nu een veel grotere rol dan in het verleden het geval was.”
- Professor