Op 8 oktober gaf prof. dr. Marc Verboord een presentatie tijdens de Horizon TRUEDEM-webinarserie. Deze serie brengt het nieuwste onderzoek op het gebied van politiek en institutioneel vertrouwen samen. Verboord is hoogleraar Media en Maatschappij aan de Erasmus School of History, Culture and Communication.
De TRUEDEM-webinarserie wordt georganiseerd door TRUEDEM: Trust in European Democracies, een project dat wordt gefinancierd door Horizon-programma voor onderzoek en innovatie van de Europese Unie. Hoofdonderzoekers zijn prof. dr. Christian Haerpfer (voorzitter van de World Value Survey Association) en prof. dr. Pippa Norris. De presentatie rapporteerde over de resultaten van een onderzoeksartikel in het INVENT-project, geschreven in samenwerking met Susanne Janssen, Nete Norgaard Kristensen en Franziska Marquart, waarin wordt aangetoond hoe indicatoren voor culturele terugslag en mediagebruik het vertrouwen in instellingen in negen Europese landen beïnvloeden.
Het vertrouwen dat burgers stellen in instellingen zoals de nationale overheid, de EU, de nieuwsmedia en de wetenschap wordt enerzijds beïnvloed door beoordelingen van hoe instellingen presteren (positief betekent meer vertrouwen) en anderzijds door de sociaal-culturele waarden die burgers aanhangen (progressiever betekent meer vertrouwen; extremistischer betekent minder vertrouwen).
Uit onderzoek van Verboord blijkt dat beide mechanismen relevant zijn voor het algemene vertrouwen in instellingen, maar dat waarden belangrijker zijn voor het vertrouwen in de EU en de wetenschap, terwijl prestaties belangrijker zijn voor het vertrouwen in de nationale overheid. Het vertrouwen in de nieuwsmedia wordt bijna net zo bepaald door prestaties als door waarden. Het mediagebruik heeft ook een kleine invloed op het vertrouwen: hoe meer burgers vertrouwen op de mainstreammedia (televisie, pers), hoe meer vertrouwen ze hebben. Het vertrouwen op sociale media en videoplatforms vermindert het vertrouwen echter. Ten slotte zijn er ook verschillen tussen landen: in de Noordse landen is het vertrouwen over het algemeen het grootst.
De implicaties van het onderzoek zijn dat het net zo belangrijk is om rekening te houden met hoe burgers over maatschappelijke kwesties denken als puur te kijken naar de prestaties van instellingen. Ook draagt het tegengaan van polarisatie bij aan het versterken van het vertrouwen in instellingen. Aan het einde van het webinar werden mogelijke gevolgen voor het TRUEDEM-project besproken.
- Professor
- Meer informatie
Het artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in The International Journal of Press/Politics.
