Welke behandelingen moeten wel en welke niet worden vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering? En welke rol spelen de ziektelast en leeftijd van patiënten in dergelijke beslissingen? Over onder meer die vragen schreef Dr. Vivian Reckers-Droog haar proefschrift: Giving Weight to Equity: Improving priority setting in healthcare.
Waar gaat je proefschrift over?
“Ik heb onderzoek gedaan naar hoe besloten wordt welke nieuwe behandelingen gefinancierd worden in publieke zorgstelsels. Welke behandelingen worden vergoed vanuit de basisverzekering? En welke criteria worden daarvoor gebruikt? Wat belangrijk is, is dat die keuzes bijdragen aan een efficiënte en rechtvaardige besteding van het zorgbudget. Die efficiëntie is in Nederland gekoppeld aan het criterium kosteneffectiviteit en de rechtvaardigheid aan de ziektelast van patiënten.
“Zo is bijvoorbeeld recent een nieuwe behandeling voor een zeldzame ziekte beschikbaar gekomen die 1,9 miljoen euro per behandeling kost. De vraag is dan of deze behandeling vanuit publieke middelen moet worden vergoed. De grens waarop we als land vinden dat een behandeling te duur is, hangt samen met de ziektelast. Als patiënten zieker zijn vinden we het oké dat die afkapgrens hoger ligt. Dus een teennagelinfectie mag niet heel duur zijn. Ik heb ook gekeken of het beleid aansluit bij de rechtvaardigheidsoverwegingen die in de samenleving heersen en wat de relatie is tussen die overwegingen en de ziektelast en leeftijd van patiënten.”
Wat waren je belangrijkste conclusies?
“Er is best veel steun voor de relatie tussen de kosteneffectiviteit van behandelingen en de ziektelast van patiënten. Maar er kwam ook uit dat mensen het misschien nog wel belangrijker vinden dat de kosteneffectiviteit in relatie staat tot de leeftijd van patiënten. Dus mensen vinden het belangrijk dat hoe ziek iemand is én hoe oud iemand is wordt meegewogen. Terwijl Nederland expliciet zegt dat leeftijd geen criterium is voor patiënten, dat vinden we niet ethisch. Maar de manier waarop ziektelast wordt berekend heeft wel degelijk een relatie met leeftijd. De last bij ouderen wordt namelijk zwaarder gewogen in vergoedingsbesluiten.
“Een van mijn conclusies is dus dat je wel wat moet met die voorkeuren, door ze bijvoorbeeld te integreren in het besluitvormingskader. En zelfs als je geen rekening met de publieke opinie wilt houden en je alle patiënten evenveel toegang wilt geven tot zorg, zou je een correctie moeten toepassen op de huidige berekening van ziektelast, omdat ouderen nu impliciet positief gediscrimineerd worden.”
Lees het volledige interview op de website van Erasmus Magazine.
- Promovendus
- Meer informatie
Dit interview werd op 26 mei gepubliceerd op de website van Erasmus Magazine.