Warren de Waegh, promovendus op de afdeling Handelsrecht aan Erasmus School of Law, heeft een artikel geschreven voor de Oxford Business Law Blog waarin hij enkele juridische problemen uiteenzet die opspelen tijdens een faillissement van een rederij.
Wanneer een rederij failliet gaat, doen zich een aantal juridische problemen voor die ontstaan door conflicten tussen het maritiem recht en het grensoverschrijdend insolventierecht. De afgelopen jaren zijn deze problemen meerdere keren aan het licht gekomen bij een aantal beruchte faillissementen zoals Hanjin en OW Bunker.
Scheepsvoorrechten
Het maritiem recht voorziet in zekerheidsrechten, zogenaamde scheepsvoorrechten, ter bescherming van vorderingen die cruciaal zijn voor de scheepvaart, zoals de lonen van zeevarenden. Wanneer een rederij echter failliet gaat, lijken deze scheepsvoorrechten te worden verwaarloosd en verdwijnen ze in grensoverschrijdende insolventiekaders, zo ook in de Europese Insolventieverordening.
In beginsel verleent het maritiem recht een driedubbel beschermingsmechanisme aan scheepsvoorrechten. Ten eerste verkrijgt de houder van het scheepsvoorrecht een bevoorrechte vordering ten aanzien van de schuldenaar. Daarnaast is de vordering ook direct uitvoerbaar en kent deze vordering zaaksgevolg (droit de suite). Zo worden houders van scheepvoorrechten in bescherming genomen en wordt de exploitatie van het schip te allen tijde gegarandeerd, ongeacht de eigendomsoverdracht van het schip of samenloop met andere schuldeisers.
Bescherming scheepsvoorrechten in faillissement
Hoewel de Europese Insolventieverordening scheepsvoorrechten lijkt te negeren, is er desondanks een uitweg om scheepsvoorrechten te beschermen tijdens een Europees grensoverschrijdend faillissement: artikel 8 van de Insolventieverordening dat zakelijke rechten beschermt. De Waegh pleit voor een onvoorwaardelijke bescherming van scheepsvoorrechten krachtens dit artikel zodat de onzekerheid en chaos van eerdere faillissementen zich niet opnieuw zullen voordoen.
Dit is echter nog niet het geval, omdat artikel 8 van de Insolventieverordening het vooral aan de lidstaten overlaat welke zakelijke rechten bescherming verdienen. Daardoor zijn Duitse scheepsvoorrechten tegenwoordig onvoorwaardelijk beschermd onder artikel 8, terwijl Nederlandse scheepsvoorrechten helemaal niet beschermd zijn. Volgens De Waegh zou het echter wenselijk zijn dat alle scheepsvoorrechten onvoorwaardelijk bescherming genieten onder artikel 8, ongeacht uiteenlopende opvattingen in de verschillende lidstaten.
Lees de volledige blog hier (in Engels).
- Onderzoeker