In de strijd tegen witwassen hebben advocaten, belastingadviseurs, accountants en notarissen al enkele tientallen jaren een poortwachtersrol. Deze beroepsgroepen komen regelmatig als eerste professionele partij in aanraking met (pogingen tot) witwassen en zijn daarmee de uitgelezen kandidaten voor de bestrijding ervan. De samenwerking tussen deze partijen en de overheid is essentieel, maar wordt door de beroepsgroepen in sterke mate ervaren als een opgelegde of afgedwongen naleving in plaats van een samenwerking.
Karin van Wingerde, hoogleraar Corporate Crime and Governance aan Erasmus School of Law, en Claire Hofman, universitair docent Strafrecht en Belastingrecht aan Erasmus School of Law, schreven de publicatie ‘Wachters aan het woord. Dilemma’s van accountants, advocaten, fiscalisten en notarissen in hun rol als poortwachter’ over dit onderwerp.
In het onderzoek van Van Wingerde en Hofman staat de poortwachtersrol van accountants, advocaten, belastingadviseurs en notarissen centraal. Zij zijn verantwoordelijk voor het voorkomen van misbruik van het financiële stelsel en legale juridische constructies voor het witwassen en het financieren van terrorisme. Dit doen deze partijen met name door transacties te monitoren, melding te doen van ongebruikelijke transacties en door dienstverlening te weigeren of stop te zetten.
Hoewel de samenwerking tussen publieke en private actoren onontbeerlijk is voor de bestrijding van witwassen, laat dit onderzoek zien dat de praktijk weerbarstig is en dat poortwachters worstelen met de invulling ervan.
Van Wingerde en Hofman: “Eén van de grootste uitdagingen de komende jaren zal zijn om de samenwerking tussen publieke en private actoren in de bestrijding van witwassen te verstevigen. Daarvoor is nodig dat samenwerking minder van bovenaf wordt opgelegd.” Volgens de onderzoekers zal de focus moeten liggen op de maatschappelijke schade die witwassen veroorzaakt en de onderliggende problematiek daarvan. Vanuit die focus zou de dialoog moeten starten, want dat nodigt volgens de onderzoekers uit tot het formuleren van gezamenlijke doelstellingen, waar in de toekomst blijvend op kan worden geleund.
- Professor
- Meer informatie
De gehele publicatie ‘Wachters aan het woord. Dilemma’s van accountants, advocaten, fiscalisten en notarissen in hun rol als poortwachter’ is onderdeel van de reeks Politiekunde van het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap. Klik hier voor de hele publicatie.