Promotie F. Weij

In de (westerse) kunstgeschiedenis, de visuele kunsten hebben zich ontwikkeld tot aan relatief gescheiden en autonoom maatschappelijk veld. Als zodanig zijn artistieke beoordelingscriteria bepalend in de kunst. Meer concreet betekent dit dat erkende kunstenaars status genieten op basis van de artistieke waarde van hun werk, welke voor een groot deel wordt bepaald door kunstinstituten en -actoren zoals musea, curatoren, galeries, kunsthandelaars en kunstcritici. Meer recent, echter, wijzen verschillende onderzoekers erop dat sociale beoordelingscriteria in toenemende mate een belangrijke rol in de kunst spelen. Vooral de sociaal betrokken kunstvormen, zoals kunstactivisme – in het Engels ook wel aangeduid met artivism – illustreren deze ontwikkeling. Wanneer, echter, artistieke status vandaag de dag nog sterk geworteld is in autonome artistieke evaluatie, dan vormen sociaal betrokken kunstvormen, zoals artivism, in interessante puzzel: ze lijken een eigen logica te volgen, maar zoeken tegelijkertijd maatschappelijke verandering door hun nadruk op sociale betrokkenheid. Dit roept de vraag op hoe dergelijke kunstvormen worden geëvalueerd en in hoeverre zij een impact hebben en aandacht genieten buiten de relatief autonome kunstwereld. Huidig onderzoek dat zich bezighoudt met de toenemende mate van sociale betrokkenheid in de kunst is echter niet goed in staat in dergelijke vragen te beantwoorden. Ten eerste blijven concepten zoals sociaal betrokken kunst in het algemeen en artivism meer specifiek vaak problematisch breed. Voorbij conceptuele overwegingen en anekdotische indicaties voor sociale betrokkenheid in de kunst, blijft het onduidelijk onder welke voorwaarden kunst-activistische expressies zoals artivism zijn geaccepteerd. Huidige empirische studies, ten tweede, houden zich vooral bezig met de rol van sociale betrokkenheid in de kunst en negeren vaak hoe en in hoeverre sociale betrokkenheid in de kunst buiten de kunstwereld wordt gezien. Uiteindelijk vereist sociale betrokkenheid altijd twee partijen: een partij die betrokken wil zijn en een partij die dient te worden betrokken. Weinig onderzoekers hebben zich systematisch en empirisch gericht op de vraag welke vorm van sociaal betrokken kunst wordt geaccepteerd en gehoord buiten de kunstwereld in de bredere samenleving. In dit proefschrift heb ik mij op de twee bovenstaande problemen gericht door onderzoek te doen naar de receptie van artivism binnen en buiten de kunstwereld middels de volgende onderzoeksvraag: Hoe wordt artivisme geëvalueerd in het veld van de kunst, van nieuwsmedia en van sociale media in een cross-nationale context?

De promoties vinden, in verband met het coronavirus, niet op de gebruikelijke wijze publiekelijk plaats in de Senaatszaal of in de Professor Andries Queridozaal. De kandidaten zullen hun proefschrift in een klein gezelschap of online verdedigen.