Promotie G. (Gido) Snaterse

Prostaatkanker (PK) is één van de meest voorkomende vormen van kanker in mannen. Steroïde hormonen, en androgenen in het bijzonder, zijn belangrijke activators van de androgeen receptor (AR), waardoor PK cellen blijven groeien. De rol van deze hormonen bij vergevorderde PK is nog niet volledig duidelijk.

In dit proefschrift wordt het metabolisme van steroïde hormonen, de aanwezigheid in castratie-resistente PK (CRPK) patiënten en de interactie met de AR verder onderzocht. In de eerste plaats wordt een overzicht gegeven van de eerder beschreven steroïden concentraties in gezonden mannen en PK patiënten. Sommige van deze steroïden, zoals testosteron, kunnen de AR direct activeren, terwijl andere eerst moeten worden omgezet door PK cellen. Dit proefschrift laat zien dat dit proces beperkt is tot steroïden die al omgezet zijn door het enzym CYP17A1, welke effectief ontbreekt in PK cellen. 

Ook laat dit proefschrift zien dat non-standaard bloed buizen gebruikt kunnen worden voor hormoonbepalingen in de circulatie. Door deze bepalingen uit te voeren in CRPK patiënten laten we zien dat  het recent ontdekte 11-ketotestosterone de meest voorkomende actieve androgeen in de circulatie is, en dat het daardoor mogelijk een belangrijke rol speelt bij de progressie van de ziekte. Daarnaast toont de data dat mutaties in de AR, die in ongeveer 20% van de CRPK patiënten voorkomen, de binding van meerdere steroïden drastisch veranderen. Dexamethason is mogelijk een geschikt alternatief voor prednison in patiënten die bepaalde AR mutaties meedragen. Tot slot identificeert dit proefschrift een potentieel nieuw mechanisme waarbij zoutinname het metabolisme van cortisol beïnvloed.

De promoties vinden niet op de gebruikelijke wijze publiekelijk plaats. Er is aan kandidaat een livestreamlink verstrekt. De ceremonie zal exact om 13.00 uur beginnen.