Promotie R.J. (Robert) Weijers

Proefschrift in het kort:

In dit proefschrift onderzocht ik het gebruik van nudging als ondersteunende strategie voor docenten om autonoom leergedrag bij studenten te bevorderen op het mbo. Nudging is een techniek uit de gedragseconomie om gedrag te veranderen door de keuzeomgeving te veranderen. Nudging wordt nauwelijks toegepast in onderwijscontexten, terwijl het mogelijk geschikt is om als docent te interveniëren zonder de autonomie van studenten te verdringen. De centrale onderzoeksvraag luidt: Hoe kunnen nudges als docentstrategie het autonoom leergedrag van studenten bevorderen?

Ten eerste zijn nudges een waardevolle aanvulling om autonoom gedrag te kunnen bevorderen. In offline lessen hielp een goal-nudge: het stellen van een doel aan het begin van de les hielp hen om meer vragen te stellen tijdens de les en hogere cijfers te halen. Online hielp de prompt-nudge: de docent plaatste de tekst “Vraag? Stel hem live of in de chat!” op zijn virtuele achtergrond, wat leidde tot meer vragen, maar niet tot hogere cijfers. Deze kleine aanpassingen bereikten relevante gedragsverandering en verbeterde leeruitkomsten. 

Ten tweede heeft nudging een belangrijke randvoorwaarde: studenten moeten zowel het gedrag willen als kunnen vertonen. Alleen dan kan een nudge helpen het autonome leergedrag te ondersteunen. 

Ten derde benadrukt dit onderzoeksproject het belang van de factoren gedrag, nudge, context, en student in het succesvol ontwerpen van nudges voor de onderwijspraktijk. Met deze factoren in gedachten kan nudging een waardevolle toevoeging - maar geen vervanging van bestaande methoden - zijn voor docenten om studenten te helpen autonoom leergedrag te vertonen, waardoor studenten zelfstandiger de maatschappij in gaan.