Promotie Y. (Yvonne) de Jong

Hieronder volgt een korte samenvatting van het proefschrift:

Screening op psychose bij adolescenten: vroegsignalering is mogelijk, maar maatwerk is nodig.

Dit proefschrift onderzoekt hoe psychose bij jongeren tussen 12 en 18 jaar vroegtijdig opgespoord kan worden. Psychose is een ernstige psychiatrische aandoening die vaak al in de adolescentie begint. Vroegtijdige herkenning van jongeren met een verhoogd risico – de zogenaamde Ultra Hoog Risico (UHR) status – kan veel leed én zorgkosten voorkomen.

De standaardmethode voor screening, bestaande uit de vragenlijst PQ-16 en een vervolggesprek (CAARMS), is goed toepasbaar bij jongeren. Psychose-achtige ervaringen komen echter ook vaker en soms tijdelijk voor in deze leeftijdsgroep en leiden niet altijd tot psychose.

Belangrijke bevindingen:

-    De PQ-16 is betrouwbaar en eenvoudig inzetbaar bij jongeren.

-    Een aangepaste cut-off score (van 6 naar 7 items akkoord) verbetert de voorspellende waarde van de PQ-16.

-    Het combineren van vragenlijsten voor jongeren (YSR) en ouders (CBCL) met de PQ-16 versterkt de voorspellende waarde.

-    Een deel van de jongeren herstelt binnen een jaar, terwijl anderen een blijvend risico of daadwerkelijke psychose ontwikkelen.

-    Jongeren rapporteren vaker dat ze dingen zien of horen dan volwassenen, maar de meeste jongeren ontwikkelen geen psychose, ondanks dat ze wel last hebben van bijzondere ervaringen.

Conclusie: Screening op psychose bij jongeren is haalbaar en levert vergelijkbare resultaten op als bij volwassenen. Vervolgonderzoek naar behandelingen en hun effectiviteit is nodig om psychose daadwerkelijk te kunnen voorkomen en de last van bijzondere ervaringen te verminderen.