Hoe een museumbezoek taal tot leven brengt

Sinds de burgeroorlog in Syrië kwamen veel mensen op de vlucht naar Nederland, ook naar Rotterdam, waar zelfs op campus Woudestein tijdelijk opvang werd ingericht. Vanuit die context startte de Erasmus Universiteit Rotterdam een onderzoek: welke obstakels ervaren statushouders bij het vinden van werk dat past bij hun talenten en vooropleiding? Uit onderzoek naar de uitdagingen die statushouders ervaren op weg naar passend werk, groeide het Voorbereidend Jaar Erasmus. Inmiddels is dat onderwijsprogramma uitgegroeid tot Onderwijsroute HBO/WO: een traject waarin jonge en talentvolle cursisten worden voorbereid op deelname aan het Nederlands hoger onderwijs.

Deelnemers bereiden zich hierop voor met vakken als Nederlands, Engels, Wiskunde en Natuurkunde. Het Language & Training Centre (LTC) werkt daarvoor nauw samen met onder andere het Jongerenloket van de gemeente Rotterdam en culturele instellingen in de stad.

Fenix: waar taal, kunst en persoonlijke migratieverhalen samenkomen

Je leert een nieuwe taal niet alleen uit boeken, maar ook door situaties uit het echte leven te ervaren en daarover te spreken. Daarom gingen we met een groep deelnemers van Onderwijsroute HBO/WO naar Fenix, het nieuwe kunstmuseum over migratie. Sinds kort heeft Fenix een speciaal aanbod voor cursisten ‘Nederlands als tweede taal’(NT2).

Voor de cursisten sluit het thema migratie aan bij hun eigen achtergrond. Dat merk je direct: sommige werken roepen vragen op, andere leiden tot discussies of persoonlijke verhalen. Er wordt spontaan gepraat, gezocht naar woorden en gedeeld wat iemand herkent of raakt.

In de klas oefenen we vaak met fictieve opdrachten en rollenspellen, maar in Fenix wordt dit op een natuurlijke manier gedaan. Cursisten brengen onder woorden wat ze voelen, stellen vragen aan elkaar en vertellen hun eigen ervaringen.

Dit soort excursies laten zien hoe belangrijk culturele en maatschappelijke participatie is voor het integratieproces. Kunst geeft context, betekenis en gespreksstof. Het helpt nieuwkomers niet alleen de taal te oefenen, maar ook hun plek te vinden in een samenleving waar ook hun eigen verhaal een plaats heeft.

Na afloop bespraken we op de campus de indrukken en verdiepten we de taalvaardigheid. Het laat zien dat inburgering en taalverwerving ook buiten de schoolbanken plaatsvinden.

Taalbuddy

Deelnemers aan Onderwijsroute HBO/WO zijn vaak op zoek naar een taalbuddy. Iemand die helpt met het Nederlands, maar daarnaast ook wegwijs maakt in andere aspecten van het leven in Nederland. Denk aan kennis over de arbeidsmarkt, het (hoger) onderwijssysteem en culturele gewoontes. Al deze zaken zijn nieuw voor onze cursisten en verschillen vaak veel van die in het land van herkomst.

Het is een waardevolle en bijzondere manier om in contact te komen met mensen met een andere achtergrond. Jij kunt echt een verschil maken. Heb je interesse om taalbuddy te worden? Meld je voor meer informatie dan aan via onderwijsroute@eur.nl.

Sam van Leeuwen (1991) studeerde Criminologie en Bestuurskunde aan de EUR. Na een stage bij de Nederlandse ambassade in Sri Lanka en een periode als docent in Colombia, keerde hij terug naar zijn geliefde Rotterdam, waar hij werkzaam was als tutor bij de ESSB. Nadien heeft hij lesgegeven aan verschillende scholen in Rotterdam als docent Nederlands en behaalde hij zijn NT2-certificering. Vanaf 2025 werkt hij in dezelfde functie bij het LTC. Naast zijn werk in het onderwijs droeg hij bij aan de ontwikkeling van taalaanbod voor nieuwkomers bij kunstmuseum Fenix.