April is traditiegetrouw de maand van de Filosofie. Net als in voorgaande edities zijn de filosofen van Erasmus School of Philosophy ook nu weer actief. Het thema van de Maand van de Filosofie 2019 is Ik stuntel, dus ik ben.
Thema Ik stuntel, dus ik ben
We hebben de mens op veel verschillende manier proberen te definiëren. Van cognitieve wezens, rationele dieren, spelende mensen, autonome personen tot culturele scheppers. Voor al deze visies valt wat te zeggen, maar misschien worden we nog wel het meest gedefinieerd door ons eeuwige gestuntel.
In onze pogingen de wereld te begrijpen en deze naar onze hand te zetten, gaat het ontiegelijk vaak mis. Dat was in de oudheid niet anders. De moderne mens lijkt op dergelijk gestuntel niet te hebben ingeboet. Zelfs de beste bedoelingen werken vaak averechts. Veel natuurrampen hebben nauwelijks iets met ‘natuur’ te maken, maar zijn eerder het gevolg van menselijk ingrijpen. Voedingsmiddelen hebben we zo beïnvloed dat we massaal te dik worden. Werk hebben we zo ‘efficiënt’ gemaakt dat veel banen overbodig zullen raken. En dan hebben we het nog niet over ons gestuntel in de liefde, tijdens sollicitatiegesprekken of met Ikea-kasten. De moderne mens loopt over van verbeeldingskracht om de omgeving te vormen en zichzelf te verbeteren, maar komt elke keer tekort. Is het niet tijd om onze stuntelende natuur te omarmen en ‘Ik stuntel, dus ik ben’ als uitgangspunt te nemen voor een nieuw mensbeeld?
Voor het overzicht van alle evenementen in de Maand van de Filosofie, zie de website van Stichting Maand van de Filosofie.
Onze Rotterdamse filosofen treden op tijdens de volgende evenementen:
Tijdens de Rotterdamse Nacht van de Filosofie op 29 maart zijn in de drie zalen van Arminius een keur aan lezingen, debatten en theater. Vraagt u zich wel eens af hoe het zou zijn om Socrates, Simone de Beauvoir, Freud, Descartes of Nietzsche te ontmoeten? Onze studenten Filosofie verbeelden hun favoriete filosoof en gaan in gesprek met het publiek. Ontdek met Socrates dat u eigenlijk niet zoveel weet, discussieer over uw driften met Freud, vind uit hoe vrouwen worden ‘gemaakt’ met Simone de Beauvoir, maak een keuze tussen lichaam en geest met Descartes en bestorm de hemel met Nietzsche.
Voor meer informatie en het volledige programma van deze avond, zie de website van de Rotterdamse Nacht van de Filosofie.
Tijdens de Dag van de Filosofie Tilburg op 30 maart zal verspreid over de drie zalen van filmhuis Cinecitta een groot aanbod aan lezingen, workshops en onderwerpen worden verzorgd door filosofen, schrijvers, journalisten en andere denkers. EUR-filosoof Govert Buijs geeft samen met Menno de Bree een lezing over psycho-druk en burn-outs.
Voor meer informatie en het programma, zie de website van de Dag van de Filosofie Tilburg.
De jaarlijkse Dag van de Filosofie voor scholieren, met als thema dit jaar “Leve de imperfectie!” vindt plaats op 5 april in Amsterdam. Met vele volstrekt imperfecte maar toch – juist! – fantastische lezingen, workshops, discussie, debat en een filosofische speurtocht. EUR-filosoof Tim de Mey zal spreken over zijn eindexamenbundel ‘Het voordeel van de Twijfel’.
Meer informatie over het programma en de kaarten is beschikbaar op de website van Agora.
In deze voorstelling bent u op 5 april getuige van een bijzondere muziekles. Jacob Obrecht is de muzikale leermeester van Erasmus. Obrecht heeft zijn nieuwe compositie net voltooid: de Missa Super Fortuna Desperata. Hij probeert de muziek op zijn leerlingen over te brengen, maar Erasmus is er met zijn hoofd niet bij. Hij is verwikkeld in een heftige pennenstrijd met Luther en dat houdt hem bezig. De populistische Luther en de humanistische Erasmus staan lijnrecht tegenover elkaar.
EUR-filosoof Han van Ruler zal voorafgaand aan de voorstelling een inleiding over het werk van Erasmus en Luther.
Voor kaarten en meer informatie, zie de website van de bibliotheek Schiedam.
F.A. Muller geeft op 9 april een lezing over realisme in de wetenschap in Museum Prinsenhof in delft. Voor meer informatie en kaarten, zie de website van museum Prinsenhof.
EUR-filosofe Marli Huijer verzorgt op 9 april in de bibliotheek in Kampen een lezing over de vraag hoe denken kan helpen om zonder autoriteiten goed samen te leven.
We hechten in Nederland steeds minder aan autoriteit. Liever beslissen we zelf. Maar wat als we er niet uitkomen? Wat als zelfs Rutte zegt dat niet de overheid maar burgers zelf de strijd rond Zwarte Piet maar moeten zien op te lossen?
Samenleven zonder autoriteiten vergt nieuwe vaardigheden. Eén daarvan is het vermogen zich te verplaatsen in het denken van anderen. Iedereen kan denken, maar kunnen we dat denken zo ver oprekken dat we ook de gedachten en gevoelens van anderen snappen?
Kaarten zijn beschikbaar via de website van de bibliotheek Kampen.
Tijdens de Nacht van de Filosofie in Den Haag op 13 april zullen verschillende sprekers lezingen geven rondom het thema van de Maand van de Filosofie. EUR-filosoof Gijs van Oenen gaat in op de vraag of een volk kan stuntelen. Andere sprekers zijn o.a. Lisa Doeland en de nieuwe Denker des Vaderslands. Alle sprekers worden tevens geïnterviewd over de rol van filosofie in hun leven door EUR-filosofe Eveline Groot.
Henk Oosterling onderzoekt in deze Spiegellezing op 22 april de verschillen en overeenkomsten tussen oosterse en westerse manieren van denken en doen. Oosterling is filosoof en internationaal kendo- en zwaardvechter en oprichter van een kendoschool. In 2016 bracht hij zijn kennis en ervaringen samen in Waar geen wil is, is een weg. Doendenken tussen Europa en Japan. Dit doen-denken heeft de EnsōSchool in Amsterdam-Noord als uitgangspunt genomen voor haar programma en werkwijze.
Wil je meer weten? Zie de website van de EnsōSchool.
- Meer informatie
Neem voor meer informatie contact op met Evaline Bender, communicatiemedewerker van Erasmus School of Philosophy, via 010 4089980 of per e-mail: bender@esphil.eur.nl.