Marli Huijer, Emeritus Bijzonder Hoogleraar Publieksfilosofie, en Gijs van Oenen, Universitair Hoofddocent Praktische Filosofie, zijn beiden geplaatst op de longlist voor de Socratesbeker 2023. Huijer is genomineerd voor haar boek De toekoms van het sterven, en Van Oenen voor zijn boek Culturele veldslagen: Filosofie van de culture wars.
De Socratesbeker
De Socratesbeker is de prijs voor het prikkelendste filosofieboek van het voorgaande jaar. De winnaar van de Socratesbeker 2022 is Jurriën Hamer met het boek Waarom schurken pech hebben en helden geluk. De komende periode gaat de jury in beraad over het beste filosofieboek van 2023.
Over de Socratesbeker
Sinds 2002 reikt Stichting Maand van de Filosofie jaarlijks de Socratesbeker uit aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek dat in het voorgaande jaar is verschenen. Voor de Socratesbeker komen alle boeken in aanmerking die verschijnen in het voorgaande jaar (jan - dec). Het aangedragen boek is geschreven in het Nederlands, filosofisch van aard, overwegend non-fictie en het betreft geen bundel.
De longlist
De longlist, bestaande uit 20 boeken, is inmiddels bekend. In februari zal de shortlist van 5 boeken bekend worden gemaakt, waarna in april de laureaat kenbaar gemaakt zal worden.
Over Huijer's De toekomst van het sterven
Duizenden jaren lang was onsterfelijkheid weggelegd voor de goden. Ieder mens veranderde uiteindelijk in een lijk.
Tegenwoordig willen verouderingsdeskundigen en trans- humanisten de sterfelijkheid opheffen. De eerste stap daartoe is dat mensen minstens honderd jaar in gezondheid kunnen leven om vervolgens snel en pijnloos de wereld te verlaten.
In werkelijkheid begint de aftakeling kort na ons pensioen en duurt dan zo’n vijftien jaar. Wat betekent dat voor hoe we ons verhouden tot de laatste levensfase? Hebben ziektes en aftakeling betekenis omdat ze ons voorbereiden op de dood?
Is de zorglast van de laatste levensfase nog op te brengen als de hele samenleving ouder wordt? Zijn er grenzen aan de groei van de levensduur? Bestaat er zoiets als een juist moment van sterven?
In De toekomst van het sterven onderzoekt Huijer onze omgang met veroudering en de dood, zowel op persoonlijk als maatschappelijk en politiek vlak.
Dit boek is het zevende deel in de serie ‘Vitale ideeën voor de wereld van morgen’. Deze serie behandelt levensnoodzakelijke vraagstukken en onderwerpen, telkens met het uitgangspunt: hoe willen we dat de wereld er morgen uitziet, en wat moeten we daarvoor doen? Eerder verscheen o.a. Een land van kleine buffers van Dirk Bezemer, Nederland voedselparadijs van Barbara Baarsma en Wij zijn de stad van Floor Milikowski.
Over Van Oenen's Culturele veldslagen
In de culture wars bestoken partijen elkaars culturele stellingen met claims en verwijten over identiteit, zelfbegrip en sociale tegenstellingen. Cultuurmarxisten, social justice warriors, alt‑righters, populisten en woke activisten strijden in kwesties als Black Lives Matter en #MeToo over voorrechten en achterstelling – soms met ironie, soms verbitterd, maar altijd vanuit de vaste overtuiging van een gelijk dat is verbonden met de eigen identiteit. Juist in die stellige overtuiging lijken links en rechts op elkaar, net als in hun afkeer van hun gezamenlijke vijanden: het liberale denken, de burgerlijke normaliteit en het kapitalisme.
In Culturele veldslagen schetst Gijs van Oenen de filosofische en historische achtergronden van de culture wars. Hij laat zien dat deze enerzijds voortvloeien uit vernieuwende ideeën binnen het marxisme over het belang van cultuur, en anderzijds worden aangedreven door radicale inzichten uit de Franse filosofie over taal, waanzin en seksualiteit. Deze inzichten, van met name Derrida en Foucault, hebben in de afgelopen halve eeuw ingrijpende gevolgen gehad voor ons denken en doen in kwesties als multiculturalisme, etniciteit, zwart bewustzijn, postkolonialisme, gender, seksualiteit en heteronormativiteit.
- Meer informatie
Voor meer informatie over de nominaties, zie de website van Stichting Maand van de Filosofie.
Voor meer informatie over Huijer's De toekomst van het sterven, zie de website van Uitgeverij Pluim.
Voor meer informatie over Van Oenen's Culturele veldslagen, zie de website van Boom Filosofie.