Op woensdag 18 januari ging Sanneke de Haan, Socrateshoogleraar Psychiatrie & Filosofie, op bezoek bij Felix & Sofie in Amsterdam om in gesprek te gaan over de positie van het zelf in de psychiatrie. Felix & Sofie is een organisatie die maandelijks een fysiek podium biedt aan de filosofie, in Amsterdam. Lees verder voor een overzicht van het evenement.
De status die we toekennen aan een diagnose kan van invloed zijn op hoe we over onszelf nadenken. Heeft een diagnose dezelfde mate van realiteit als een botbreuk? Of zijn diagnoses problematische ‘labels’ die het onderscheid handhaven tussen normaal en ongewenst gedrag? Is een stoornis iets waar je vanaf moet? Of kan een diagnose ook juist troost bieden doordat we lotgenoten vinden of onszelf leren accepteren?
Als mens kun je houvast halen uit ideeën over wie je bent, wat je belangrijk vindt en bij wie je hoort. Woorden als ‘vriend’, ‘student’ of ‘ADD-er’ geven geen volledige omschrijving van iemand, maar samen met de verhalen die je over jezelf vertelt kunnen ze wel een zelfbeeld geven. Dit idee van een zelf hoor je terug wanneer iemand zegt dat ze zich niet zichzelf voelen. Toch is het vaak maar al te lastig om een onderscheid te vinden tussen het zelf en een stoornis.
De taal die de psychiatrie hanteert, beïnvloedt ook hoe we over een behandeling nadenken. Iemand met een psychose is ‘geestesziek’. Dat impliceert dat we naar wanen niet zouden hoeven luisteren: niet alleen zijn ze niet echt, maar ook iets waar we vanaf moeten. Houdt dit in dat mensen die in complottheorieën geloven ook geestesziek zijn? Ze voldoen immers ook aan dezelfde kwalificatie, namelijk dat ze het contact met de werkelijkheid hebben verloren. Waar iemands karakter, identiteit en persoonlijkheid eindigen en waar een diagnose begint is vaak lastig te zeggen.
Deze avond hopen we het onderscheid tussen het normale en het abnormale te vertroebelen en daarmee ook te verrijken. Want wellicht kan ons beeld op psychoses ook iets vertellen over hoe we over onszelf nadenken.
- Meer informatie
Voor meer informatie, zie deze link van Felix & Sofie.