Investeren in een aanvullende opleiding in Nederland en het waarborgen van kort verblijf in asielzoekerscentra verhoogt de kansen van vluchtelingen op de arbeidsmarkt.
Dit stelt Linda Bakker op basis van haar proefschrift Seeking Sanctuary in the Netherlands: opportunities and obstacles to refugee integration. Ze onderzocht welke factoren de sociale en economische integratie van vluchtelingen verklaren. Bakker verdedigt haar proefschrift donderdag 21 januari 2016 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Bakker deed onderzoek onder Afghanen, Irakezen, Iraniërs en Somaliërs met een geldige verblijfsstatus in Nederland. Per groep is een representatieve steekproef van circa 1000 vluchtelingen geïnterviewd over hun verblijf in Nederland. Ook zijn vluchtelingen die tussen 1995-1999 hun eerste verblijfsstatus hebben verkregen over een periode van ruim tien jaar gevolgd.
Opleiding belangrijk voor baan
Ruim een derde van de vluchtelingen, met uitzondering van de Somalische groep, heeft een opleiding op HBO/WO niveau. Als deze opleiding in Nederland is afgerond hebben ze een grotere kans op een baan en gelijke kansen op een baan die past bij hun opleidingsniveau als autochtonen met vergelijkbare kenmerken. Vluchtelingen die alleen een diploma hebben behaald in het land van herkomst hebben moeite met het vinden van een baan op niveau. Dit diploma kan vaak niet erkend worden in Nederland, of wordt erkend op een lager niveau. Alternatieven, bijvoorbeeld een assessment test, en investeren in aanvullende opleiding kunnen de arbeidsmarktparticipatie van deze groep verhogen.
Lang verblijf in AZC en psychische gezondheidsproblemen
Vluchtelingen die lang verblijven in asielzoekerscentra ervaren meer psychische gezondheidsproblemen. De beperkte rechten en onzekerheid over de toekomst kan hen parten spelen. Dit werkt negatief door in hun kansen op de arbeidsmarkt. Bakker waarschuwt dat door de huidige grote instroom van vluchtelingen het risico bestaat dat de asielprocedures weer langer gaan duren, het waarborgen van korte procedures is dan ook van belang.
Langzame start op de arbeidsmarkt
Na een verblijf van vijf jaar in Nederland heeft ongeveer de helft van de vluchtelingen een baan voor meer dan acht uur per week. Na twee jaar is dit slechts een kwart. In de eerste jaren van verblijf moeten vluchtelingen achtereenvolgend inburgeren, de Nederlandse taal leren en soms een opleiding opvolgen voordat ze kunnen toetreden tot de arbeidsmarkt. Inzet op trajecten waarbij opleiding, werk en taal gecombineerd worden, kunnen de participatie van vluchtelingen op de arbeidsmarkt versnellen.
Integratie is een tweezijdig proces
In de afgelopen jaren zijn integratie eisen verder aangescherpt en is tegelijkertijd de ondersteuning bij inburgering en integratie afgebouwd. Hierdoor verschuift de verantwoordelijkheid voor integratie steeds verder naar de individuele vluchteling, terwijl voor het slagen van integratie ook een faciliterende overheid nodig is, aldus Bakker.
Linda Bakker was voor haar promotieonderzoek verbonden aan de afdeling Sociologie van de Erasmus Universiteit Rotterdam en aan het Sociaal en Cultureel Planbureau. Momenteel is ze werkzaam bij Significant, een onafhankelijk onderzoek en adviesbureau in de publieke sector.
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, mediarelaties FSW, 010 408 2135 | kooistra@fsw.eur.nl