Faciliterende overheid is 'zoekende en worstelende'

Fotografie: Thijs van Lindert

Promotie: Sanne Grotenbreg
Overheden zoeken naar nieuwe manieren om samen te werken met, publieke en private, niet-overheidspartijen. Wat houdt dat in? Hoe faciliteren zij dat? En hoe zit dat met ruimte geven en loslaten? Dat onderzoekt bestuurskundige Sanne Grotenbreg in haar proefschrift dat zij 5 juli aan de Erasmus Universiteit Rotterdam verdedigt. Zij schetst het beeld van een zoekende en worstelende overheid die dingen anders probeert te doen, maar hier vaak niet in slaagt. Sanne stelt dat overheden uitnodigend moeten communiceren en tegelijk duidelijk moeten zijn over wat zij zelf niet doen, en dat overheden hun inspanningen beter kunnen bewaren voor als er werkelijk een capabel extern initiatief is.

Grotenbreg's onderzoek bestaat uit vijf casestudies naar projecten waarin overheden een maatschappelijke initiatief faciliteren of dit ambieerden. Dit zijn vier projecten waarin duurzame energie opgewekt wordt op waterwerken zoals dijken, dammen en sluizen, en de Marker Wadden, het initiatief om een natuurgebied aan te leggen in het Markermeer. De data is verzameld door middel van documentanalyse, interviews, en (participerende) observaties.

Zoekende en worstelende overheid
Het beeld van de faciliterende overheid dat uit het onderzoek naar voren komt, is een beeld van een zoekende en een worstelende overheid. Ze heeft het idee dat dingen anders moeten en probeert dingen anders te doen. Ze ervaart hierbij verschillende moeilijkheden en ziet vaak geen andere mogelijkheid dan terug te keren naar een voor haar vertrouwde manier van werken. Het onderzoek plaatst kanttekeningen bij het optimistische, ongecompliceerde beeld van faciliteren dat vaak geschetst wordt. Maar er zijn lichtpuntjes; dit onderzoek laat ook zien hoe vindingrijk de overheid kan zijn.

Capabel extern initiatief
Het proefschrift sluit af met een aantal aanbevelingen voor overheden die willen faciliteren. Iets wat vanzelfsprekend lijkt, is dat er een capabel extern initiatief moet zijn. Overheden lijken zich dit echter niet altijd te realiseren wanneer ze blijven trekken aan een project waarvoor geen initiatiefnemers zijn. Er zijn wel een aantal dingen die een overheid hier kan doen: een daarvan is zorgen dat er daadwerkelijk iets te halen is, dus te verdienen, te leren of te demonstreren, voor externe partijen. Vaak betekent dat, dat de overheid haar eigen doel enigszins los moet laten.

Enthousiast en uitnodigend communiceren
Iets anders dat de overheid zelf kan doen, is communiceren op een manier die enthousiasmeert en uitnodigt maar tegelijk ook helder is in wat er van initiatiefnemers verwacht wordt en wat de overheid niet gaat doen. Dit blijkt nog geregeld mis te gaan: soms communiceren overheden zo enthousiast dat potentiele initiatiefnemers een afwachtende houding aannemen. Ze lijken te denken: ‘als de overheid dit zo graag wil, zal ze zelf wel het voortouw nemen en ons gaan betalen voor ons werk’.

Het onderzoek ‘Government Facilitation: 'Dilemmas of the enabling state’ maakt onderdeel uit van het door NWO gefinancierde onderzoeksprogramma Governance for Smartening Public Private Partnerships.

 

Afbeelding: Thijs van Lindert.

Afbeelding: Thijs van Lindert
Meer informatie

Neem voor meer informatie contact op met Marjolein Koostra, mediarelaties Erasmus School of Social and Behavioural Sciences, via 010 4082135 of per e-mail: kooistra@essb.eur.nl

Lees het proefschrift. 

Gerelateerde links
ResearchGate Sanne Grotenbreg
LinkedIn Sanne Grotenbreg

Vergelijk @count opleiding

  • @title

    • Tijdsduur: @duration
Vergelijk opleidingen