Op 12/13 mei vindt het Suikerfeest (Eid al Fitr) plaats, waarmee de maand van de ramadan wordt afgesloten. Voor islamitische studenten was deze vastenmaand anders dan andere jaren doordat het leven vanwege de pandemie veelal vanuit huis plaats vond. Ik sprak twee ESSB-studenten en de voorzitter van IQRA om meer te weten te komen over hun ervaringen tijdens deze ramadan, hoe het is om te vasten en online studeren
Iftar en online studeren
Voor Asmae, eerstejaars student Pedagogische wetenschappen, is deze ramadan een unieke ervaring geweest. In de voorgaande jaren was het voor haar gebruikelijk om tijdens het verbreken van vasten, de iftar, in gezelschap van familie te zijn. Dit jaar woont Asmae op kamers wat voor een andere ervaring zorgt: “het is voor mij de eerste keer dat ik de ramadan alleen, op mijzelf, ervaar. Gelukkig heb ik via mijn studie twee andere islamitische meiden leren kennen. Met elkaar hebben we via Zoom een leuke alternatieve manier voor het gezamenlijk breken van het vasten gevonden”. Tijdens die momenten deelt Asmae ervaringen met haar studiegenoten, waardoor ze het gevoel heeft er niet alleen voor te staan.
Dit geldt ook voor Sinem, een bestuurskunde master student die sinds een jaar in Nederland woont. Deze ramadan heeft ze een sterke verbondenheid gevoeld met de Turkse gemeenschap: “ik kon altijd bij iemand terecht, zodat ik de iftar niet alleen hoefde door te brengen”.
Vasten en thuis studeren
Het thuis studeren zorgt er voor beide studenten dat zij door het vasten soms worstelen om de concentratie volledig op hun studie te richten. Asmae merkt dat ze in een vicieuze cirkel terechtkomt: ze neemt haarzelf voor om iets af te maken na de iftar, maar op dat moment zit ze snel vol waardoor ze tijd nodig heeft om uit te buiken. Daarnaast merkt Sinem op dat het vasten haar gemakkelijker afging in de voorgaande jaren, toen het leven zich vooral buitenshuis afspeelde: “het volgen van online lessen is lastig wanneer ik mij wat suf voel. Tijdens het studeren op de universiteit was het makkelijker om je zinnen te verzetten”.
Gelukkig heeft deze ‘corona’ ramadan geen belemmerende werking gehad op de beleving van deze maand. Integendeel, legt Asmae uit, ze is hierdoor bewuster over haar geloof gaan nadenken en heeft innerlijke rust gevonden. Ze ziet daarom ook de positieve kanten van het thuis studeren, zoals de verminderde reistijd, waardoor ze meer tot rust kon komen tijdens de ramadan.
Verbindende werking bijeenkomsten
De ervaringen van beide studenten tonen aan dat de ramadan een diepere betekenis heeft dan het vasten vanaf daggeraad tot zonsondergang. Zo vertelt Sinem dat ze tijdens de ramadan nadenkt over gewoontes en de tijd neemt om te reflecteren op haar leven.
Voor Asmae bleek de studentenvereniging IQRA van grote waarde. Voordat de ramadan begon voelde ze zich regelmatig geïsoleerd door het gebrek aan sociaal contact vanwege het thuisonderwijs. Maar de afgelopen maand heeft ze een hechte band opgebouwd met medestudenten door de bijeenkomsten van IQRA bij te wonen. Yassir, de voorzitter van IQRA vertelt dat de vereniging de intenties van de ramadan ook probeert om te zetten in daden, “we voelen elkaars uitdagingen goed aan vanwege de sterke band door het geloof en proberen vervolgens ook een helpende hand te bieden aan onze medestudenten, dus eigenlijk niet een, maar twee handen”. Met dit doel heeft IQRA de afgelopen maand diverse bijeenkomsten gehouden, zoals een event omtrent mentale gezondheid vanuit islamitisch perspectief, een online ramadan bingo, of Tea Talks.
Het Suikerfeest is nabij, maar Asmae en Sinem hebben ondervonden dat de tijd vliegt. Ze benadrukken de genoegdoening en vreugde die centraal staan tijdens de ramadan te gaan missen. Al met al had de vastenmaand, ondanks corona en het online onderwijs, dus best nog wat langer mogen duren.