Voor mensen met een kort lontje is het moeilijker om van hun fouten te leren. Daardoor gaan ze door met hun boos gedrag ondanks de negatieve gevolgen. Dat concludeert psycholoog Marien Lievaart in zijn proefschrift Short Fuses & Bad Tempers: Neurocognitieve Insights in Trait Anger. Ook ontdekte hij dat mentale vermoeidheid en herhaaldelijk terugdenken aan de boze herinnering (‘herkauwen’) gek genoeg niet tot minder controle over boosheid leiden. Lievaart deed hersenonderzoek en experimenten en zijn inzichten bieden aanknopingspunten voor de behandeling van boosheid en agressie. Hij promoveert vrijdag 9 september 2016 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
Sommige mensen ontploffen bij het minste geringste van woede, terwijl anderen in dezelfde situaties hun geduld weten te bewaren. En soms verliezen we snel ons geduld, terwijl wij gewoonlijk onze boosheid aardig onder controle hebben. Waar heeft dat mee te maken?
Verminderde foutverwerking
Mensen met een kort lontje verwerken informatie anders dan mensen die niet snel boos worden. Zo blijkt uit een serie hersenonderzoeken dat mensen met een kort lontje over minder cognitieve controle beschikken. Lievaart toonde met behulp van een elektro-encefalogram (EEG) tijdens de uitvoering van taken die aanspraak maken op cognitieve functies (planning, aandacht, impulsiviteit) aan dat mensen met een kort lontje minder grondig fouten verwerken in de hersenen. Dit kan verklaren waarom zij boos en agressief gedrag continueren ondanks de negatieve gevolgen hiervan.
Tijdelijke verlagingen in zelfcontrole
Zelfs de meest gewelddadige mensen raken niet altijd boos en ook monniken schieten weleens uit hun slof. Ofwel, de mate van zelfcontrole kan variëren per moment en per persoon. Het is nog onbekend welke factoren hierop van invloed zijn. Bij ander experimenteel onderzoek onder studenten bleek dat ruim 80 % van de groep, ondanks provocaties en vermoeidheid, hun boosheid onder controle had.
Boosheid meten
Samen met collega’s ontwikkelde Lievaart eveneens de Nederlandse versie van de STAXI-2 waarmee de ervaring, uiting en controle over boosheid in kaart wordt gebracht ten behoeve van de behandeling
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, mediarelaties FSW | 010 408 2135 | kooistra@fsw.eur.nl