Comenius Leadership Fellowship voor The Bildung Climate School

Het zijn buitengewone tijden. Het klimaat warmt op, ecosystemen storten in, oorlogen woekeren, ongelijkheid brengt de democratie in gevaar. Het formele onderwijssysteem ondersteunt niet de ontwikkeling van persoonlijke en collectieve veerkracht, democratische betrokkenheid en professionele vaardigheden en kennis die nodig zijn voor snelle post-fossiele transitie.

Met het Fellowship gaat Ginie Servant-Miklos de Bildung Climate School verder ontwikkelen. Deze 'School' biedt een inclusief, holistisch duurzaamheidsonderwijsprogramma voor studenten van MBO, HBO en WO die samen studeren en werken in een immersieve omgeving. Met “holistisch” wordt bedoeld dat het programma helpt studenten om zich te ontwikkelen met hun handen, hart en hoofd, via embodied, praktische, artistieke en wetenschappelijke leeractiviteiten. 

Het programma is geïnspireerd op de Bildung holistische persoonlijke ontwikkelingsfilosofie van de Folk Highschools en de place-based lessen van Microcolleges (V.S.). Er wordt  een holistische leerervaring ontworpen die leerlingen in staat stelt om zinvolle oplossingen te vinden voor de milieuproblemen in stedelijke centra. Tegelijkertijd ontwikkelen studenten persoonlijke veerkracht en gemeenschapszin.  Het programma pakt milieuproblemen aan door middel van een toolkit van pedagogische methoden. Denk daarbij aan combinaties van werkervaring en projecten met behulp van vraagstukken van maatschappelijke partners, zoals groene energie coöperaties, regeneratief boerderijen, en circulaire modeprojecten. Het leren en reflecteren door middel van kunst & dans, toegankelijke interdisciplinaire wetenschappers om wereldwijde problemen te begrijpen; en tenslotte diverse hands-on duurzaamheidspraktijken. Omdat dit een zeer vernieuwende benadering van onderwijs is, ontwikkelen ze samen met Stichting NIVOZ een nieuwe vorm van lerarenopleiding ter ondersteuning van het programma.

Stapsgewijze ontwikkeling programma

Er wordt stapsgewijs gewerkt aan dit programma. In 2024 en 2025 voerde het team twee extracurriculaire deeltijdpilots uit in het Hef House met 25 MBO-, HBO- en WO-studenten, rond de thema’s voedsel en mode. Studenten werkten in projectgroepen aan een documentaire over de voedselindustrie en aan een duurzame modeshow, terwijl ze deelnamen aan lessen over persoonlijk welzijn, stressbestendigheid, gemeenschapsvorming, artistieke expressie en het begrijpen van mondiale duurzaamheidsvraagstukken vanuit een economisch, politiek en ethisch perspectief. Een derde deeltijdpilot zal in het voorjaar van 2026 worden uitgevoerd met steun van de Community for Learning and Innovation, voordat het in 2026-2027 wordt omgevormd tot een voltijdse minor van tien weken, en een  van 20 weken in 2027-2028. Daarbij wordt samengewerkt met Albeda MBO en een partner Hogeschool. Na afloop wordt er geevalueerd en gekeken naar de uitkomsten van het programma. De uitkomsten daarvan kunnen dan de werkbaarheid van het concept laten zien. Als het succesvol blijkt te zijn wordt het  programma duurzaam ingebed in de deelnemende kennisinstellingen. Daarnaast zal de docententraining nationaal worden uitgerold en zullen de onderzoeksresultaten worden gepubliceerd en verspreid, zodat het verder kan worden opschaald.

Ginie Sevant-Miklos werkt in dit programma nauw samen met prof. Rutger Engels. Samen met hem heeft zij de Bildung Climate School in 2024 opgericht.  Engels zal betrokken blijven bij de verdere ontwikkeling en neemt het voortouw in de ontwikkeling van het evaluatie- (onderzoeks)onderdeel van het project. Zij  zullen gezamenlijk werken aan strategische vraagstukken.

Over Comenius Leadership Fellowship

De Comenius Leadership Fellow beurzen 2025 (NRO/NWO) van €500.000 euro zijn toegekend aan vier projecten (twee vanuit WO en twee vanuit HBO). Het Comeniusprogramma geeft een impuls aan onderwijsvernieuwing en verbetering in het hoger onderwijs. Het budget voor de beurzen wordt beschikbaar gesteld door het ministerie van OCW. De Comenius Fellows treden toe tot het Comenius Netwerk van de KNAW.