In De Groene Amsterdammer staat een uitgebreide reconstructie over de ondergang van box 3, de belasting op vermogen die uitmondde in een miljardenstrop voor de staat. Peter Kavelaars, hoogleraar fiscale economie aan Erasmus School of Economics komt in het artikel meermaals aan het woord.
Waanzinnige constructies en chaotische regelgeving
Kavelaars legt uit hoe de vermogensbelasting eind jaren negentig volledig uit de hand liep. Banken en verzekeraars ontwierpen destijds ‘waanzinnige constructies’ om belast inkomen om te zetten in onbelaste winsten. De wetgever liep er wanhopig achteraan, waardoor de regelgeving in chaos veranderde.
Box 3 leek aanvankelijk een oplossing: ‘waanzinnig simpel’, zoals Kavelaars het noemt. Een aangifte kon in één college worden uitgelegd en constructies waren nauwelijks meer mogelijk. Maar het systeem was ook oneerlijk. Samen met tientallen andere hoogleraren waarschuwde Kavelaars destijds de Tweede Kamer dat de heffing in strijd was met het rechtsgevoel van belastingbetalers. Een voorspelling die helaas uitkwam.
Kloof tussen fictie en werkelijkheid
Toen de financiële crisis toesloeg, werd de kloof tussen fictief rendement en werkelijkheid pijnlijk duidelijk. Kavelaars wees er in een commissie in 2013 al op dat spaarders gemiddeld nog maar 0,5 procent rendement haalden, terwijl de fiscus vasthield aan 4 procent. De wetgever koos echter voor de staatskas in plaats van voor rechtvaardigheid.
De conclusie van Kavelaars en zijn collega’s is ontnuchterend: box 3 was praktisch uitvoerbaar, maar juridisch en maatschappelijk onhoudbaar. Het huidige miljardenverlies voor de schatkist was dan ook al lang voorzienbaar.
- Professor
- Meer informatie
Voor meer informatie neemt u contact op met Ronald de Groot, Media & Public Relations Officer aan Erasmus School of Economics: rdegroot@ese.eur.nl, 06 53 641 846.
