De recent ontmaskerde Belgische mol, advocate Sarah Loos (37), blijkt het perfecte profiel te hebben van een feilloze leugenaar. Niet alleen hield ze wekenlang haar ware rol verborgen, ze deed dat ook met een opvallende rust en charme. Volgens gedragswetenschapper en universitair docent Sophie van der Zee is dat geen toeval. In haar onderzoek aan Erasmus School of Economics bestudeert ze al jaren wie goed kan liegen — en waarom.
Wat maakt iemand een goede leugenaar?
‘Een goede leugenaar is creatief, charismatisch, fysiek aantrekkelijk en kan vlot spreken,’ zegt Van der Zee. ‘Ze hebben ook vaak minder empathie, waardoor schuldgevoelens en stress hen minder parten spelen.’ Precies die kenmerken leken Sarah tot de ideale mol te maken in het Belgische spelprogramma.
Hoewel vaak wordt gedacht dat vrouwen beter liegen dan mannen, vond Van der Zee in haar onderzoek met 697 proefpersonen geen enkel verschil tussen de seksen in hoe vaak of hoe overtuigend ze liegen. Wel verschillen de motieven: vrouwen liegen vaker om de sociale vrede te bewaren, mannen eerder uit eigenbelang.
De mentale tol van leven in een leugen
Het liegen zelf blijkt bovendien mentaal zwaar. Wekenlang een dubbele rol spelen, zoals in “De Mol”, kan leiden tot stress, isolement en zelfs identiteitsproblemen — vergelijkbaar met de impact van undercoverwerk bij politie of inlichtingendiensten. ‘Je moet als mol een muur opbouwen en raakt vervreemd van de groep,’ bevestigt Sarah in een artikel van de Belgische krant Het Laatste Nieuws (HLN). ‘Niet meer moeten liegen, dat wordt wennen.’
De makers van “De Mol” zoeken volgens Van der Zee dus beter niet naar één geslacht, maar naar persoonlijkheidskenmerken die liegen vergemakkelijken. En ja, oefening baart kunst. ‘Elke leugen maakt de volgende makkelijker,’ besluit ze. ‘Wie vaak liegt, verlaagt die drempel steeds verder — tot de waarheid niet langer vanzelfsprekend is.’
- Meer informatie
Voor meer informatie neemt u contact op met Ronald de Groot, Media & Public Relations Officer aan Erasmus School of Economics: rdegroot@ese.eur.nl en mobiel 06 53 641 846.
U kunt het volledige artikel van Het Laatste Nieuws, 12 mei 2025, hierboven downloaden.
