‘EU moet zichzelf opnieuw uitvinden’

Op donderdag 23 juni besliste de Britse bevolking met een kleine meerderheid dat Groot-Brittannië de Europese Unie moet verlaten. Volgens Fabian Amtenbrink is de Brexit de grootste wake-up call ooit voor de Europese Unie. “De Unie moet zichzelf opnieuw uitvinden. Het gaat dan bijvoorbeeld om zaken als het omgaan met regeldruk en het verminderen van overregulering.” Daarnaast moet volgens Amtenbrink de Europese Unie goed gaan nadenken over de democratische legitimatie van hetgeen in Brussel wordt bepaald, zodat de burgers zich meer betrokken voelen bij de Unie.

Ook moet Brussel betere antwoorden vinden op de zorgen van de burgers, voornamelijk op het gebied van de immigratie, werkloosheid en sociaal beleid. “Dat zijn de belangrijkste zorgpunten van de Europese burgers en de vraag is of Europa daar op dit moment antwoorden op vindt en kan vinden.”

Boris Johnson, een van de belangrijkste voorstanders van een Brexit, stelt dat er ‘no need for haste’ is bij het starten van de onderhandelingen van een terugtrekkingsakkoord met de Europese Unie. Hij vindt het nu belangrijk om de tegenstanders in het Brexit-debat met elkaar te verzoenen. Amtenbrink: “Wij worden getuigen van de geboorte van de nieuwe Boris Johnson die zich als staatsman en wellicht de komende premier presenteert.” Het feit dat Johnson geen haast heeft verklaart Amtenbrink door te wijzen op de procedure van artikel 50. Deze stelt dat pas vanaf het formeel kennisgeven door de Britse regering van het voornemen om zich uit de Europese Unie terug te trekken de periode van maximaal twee jaar onderhandelingen start.

Rampscenario
Amtenbrink deed eerder, samen met collega’s dr. Anastasia Karatzia en René Repasi, in opdracht van het Europees Parlement onderzoek naar de gevolgen van Brexit. In een interview met Erasmus Magazine spreekt hij van een rampscenario. “Als Brexit een feit wordt, moeten op alle mogelijke fronten nieuwe voorwaarden onderhandeld worden. Van handelsverdragen tot afspraken over reizen en vestiging in EU-landen. In de handel met Groot Brittannië zouden bijvoorbeeld ook weer douanerechten van toepassing kunnen zijn. Dit zou nadelen hebben voor Europa, maar vooral ook voor Groot-Brittannië, waar bijna tachtig procent van de bruto toegevoegde waarde in de finance en services sector wordt gegenereerd.”

Check ook de EURO-CEFG Brexit webpage: www.euro-cefg.eu/news/brexit

Recessie

Bas Jacobs, bijzonder hoogleraar openbare financiën en economisch beleid aan Erasmus School of Economics, stelt dat de kans zeer groot is dat het Verenigd Koninkrijk in een recessie belandt. Vooral de Britse financiële sector krijgt een 'forse tik' - en het is maar zeer de vraag of Londen zijn huidige rol als Europees financieel centrum kan blijven spelen. Dat treft volgens Jacobs ook banken, bedrijven en particulieren in Nederland. ''Als daar problemen ontstaan, sijpelen die door naar de EU en ook naar Nederland.'' Daarnaast is het de vraag of de Britten erin slagen snel nieuwe handelsrelaties aan de knopen. Dat is een onzekerheid waar Nederlandse bedrijven last van kunnen krijgen, aldus Jacobs.

Dirk Schoenmaker, hoogleraar Banking en Finance aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University Rotterdam (RSM), wijst ook op de schade voor de City in Londen. “De macro-economische fall-out van Brexit heeft ook schade toegebracht aan de prestaties van banken en verzekeraars.”