De stad is een levend organisme. Beleidsplannen, bewonersinitiatieven, economische belangen en gevoelswerelden lopen er dwars door elkaar. Dat ontdekten Fenna van Marle en Florian Goldschmeding toen ze als embedded researchers hun universiteitsbureau inruilden voor een werkplek midden in het stedelijk bestuur. ''Stedelijk beleid klinkt technisch en rationeel. Maar het barst van emotie.''
''Je krijgt een veel beter begrip van stedelijk beleid door zelf aan tafel te zitten – niet een middagje, maar dagelijks,'' blikt psycholoog en criminoloog Fenna van Marle terug op haar tweejarige postdoc bij het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ). Haar werkkamer aan de Erasmus Universiteit zag ze tijdens die twee jaar maar zelden.
''Ik zat meestal op het NPRZ-kantoor, woonde bestuursvergaderingen bij, sprak met beleidsmakers en buurtpartners. Tussendoor racete ik wel naar de campus om afstudeerders te begeleiden, want als embedded researcher heb je ook nog gewoon onderwijstaken.''
Unieke kennis
Embedded research – waarbij wetenschappers zich voor een langere periode onderdompelen in organisaties of structuren die ze onderzoeken – levert unieke kennis op. ''Rotterdam en andere steden kampen met complexe problemen: armoede, klimaat, woningnood, ongelijkheid,'' zegt Van Marle.
''Door van binnenuit mee te draaien, leer je de logica van stedelijk beleid kennen. En dat biedt de verbinding en de ruimte om hierover in gesprek te gaan. Dat is heel waardevol. Vooral omdat onderzoekers nog te vaak van buitenaf allerlei commentaar en adviezen geven, die totaal niet aansluiten op die logica. Dat zorgt vooral voor afstand en weerstand. Als je zelf ook buiten de universiteit staat, ga je dat ineens heel scherp zien.''
Beleid is niet puur rationeel
Volgens Van Marle wordt elke beleidsbeslissing beïnvloed door emoties, waarden en belangen. ''En die kunnen flink botsen in het spanningsveld van stedelijk bestuur. De politiek wil bijvoorbeeld snelle resultaten, terwijl de wijk gebaat is bij langetermijninvesteringen. Bewoners en financiers hebben vaak verschillende prioriteiten. Dat zijn geen simpele tegenstellingen, maar gelaagde spanningen.''
Ook Florian Goldschmeding, onderzoeker 'Governance & Pluralism' en themaleider 'Stad' bij het Resilient Delta initiative, herkent dit. Als embedded researcher bij het waterschap van Limburg zag hij hoe landbouw, natuur, veiligheid en kosten voortdurend botsen. ''Boeren, natuurorganisaties, bewoners: iedereen heeft een ander idee van wat 'goed' beleid is. Door echt mee te draaien ontdek je hoe complex die spanningen zijn.''
''Verandering van systemen en structuren ontstaat niet vanaf de zijlijn, maar van binnenuit''
Fenna van Marle
Onderzoeker
Achter de cijfers
Beleid draait niet alleen om cijfers, maar net zo goed om vertrouwen, identiteit en emoties. ''Achter elke beleidsdiscussie schuilen zorgen over de toekomst, verbondenheid met een plek, hechting aan tradities of het beste willen voor je kinderen,'' zegt Goldschmeding. ''Dat maakt stedelijk beleid zo ingewikkeld.''
Van Marle: ''Ons brein wil complexiteit reduceren, maar echte verandering vraagt dat je die spanning verdraagt en ermee werkt. Dat is precies wat wij proberen te doen.'' Embedded onderzoek kost tijd en energie, benadrukt Van Marle, maar de inzichten zijn onmisbaar.
Goldschmeding: ''Het geeft kennis die je uit geen dataset haalt. Verandering van systemen en structuren ontstaat niet vanaf de zijlijn, maar van binnenuit.''
Hogeschool als voorloper
Hogescholen lopen hierin voorop, merkt Van Marle op. ''Hbo-studenten lopen standaard stage, docenten hebben nauwe banden met het werkveld. Daar is praktijkgericht onderzoek vanzelfsprekend. Universiteiten kunnen daar veel van leren.''
Goldschmeding vult aan: ''Aan de universiteit telt vooral het aantal publicaties. Terwijl je zoveel leert door letterlijk de stad in te gaan en mee te lopen met beleidsmakers, uitvoerders en bewoners. Geef wetenschappers die ruimte, want zo kunnen ze echt bijdragen aan een veerkrachtige, leefbare stad.''
Meer weten, meedenken en meepraten? Meld je aan voor STAD/STRAKS op 25 september 2025. Tijdens deze inspirerende middag, georganiseerd door het Resilient Delta initiative, brengen we onderzoekers, beleidsmakers, ondernemers, burgers en andere betrokkenen samen rondom urgente stedelijke vraagstukken. Van klimaat en gezondheid tot werk, rechtvaardigheid en de inrichting van onze leefomgeving.
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Meer informatie
Voor meer informatie of vragen kun je contact opnemen met Laura van Gelder via laura.vangelder@eur.nl.
- Gerelateerde content
