Op maandag 3 juli vond de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak omtrent Alex S. plaats bij rechtbank Den Bosch. Alex S. wordt ervan verdacht van juni 2018 tot en met mei 2021 tien mensen bij zelfdoding te hebben geholpen door het verstrekken van ‘middel X’. In totaal zouden zo’n 1600 mensen het middel via Alex S. in handen hebben gekregen. Martin Buijsen, hoogleraar Gezondheidsrecht aan Erasmus School of Law, vertelt in EenVandaag over de rechtszaak en de consequenties van middel X voor zowel de gebruikers als onze rechtsstaat.
Hulp bij zelfdoding is strafbaar, middel X (nog) niet
‘Middel X’ is een term voor een aantal giftige stoffen die, onder andere, door de chemische industrie worden gebruikt. Het betreft een combinatie aan stoffen die onder andere wordt gebruikt als conserveermiddel. Wanneer iemand dit samen met een antibraakmiddel inneemt, ontstaat een zuurstoftekort in de cellen en belandt diegene vervolgens in een coma. Twee uur later stopt het hart met kloppen. Een tegengif bestaat niet. Het middel belooft mensen een humaan einde, maar blijkt in de praktijk in een lijdensweg te resulteren. Alex S. verkocht middel X in eerste instantie via Marktplaats en verstrekte het uiteindelijk aan iedereen die hem mailde. Het Openbaar Ministerie startte twee jaar geleden een onderzoek naar Alex S.
Omdat het middel zelf niet strafbaar is draait de rechtszaak van Alex S. om de vraag of verstrekking ervan volstaat als hulp bij zelfdoding. Deze daad is strafbaar gesteld in het Wetboek van strafrecht. “Hulp bij zelfdoding is in principe strafbaar, tenzij het geboden wordt door een dokter die zich houdt aan zorgvuldigheidseisen, zelf toetst en getoetst wordt [red. zoals vastgelegd in de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding, ook wel Euthanasiewet genoemd]. Dat is natuurlijk iets wat Alex S. niet doet en nooit gedaan heeft. Dit kan voor kwetsbaren behoorlijk risicovol zijn”, legt Buijsen uit.
Een alternatieve maar ondermijnende route
Toch is er veel vraag naar middel X: mensen met belangstelling vinden dat de huidige Euthanasiewet waarin alle voorwaarden voor euthanasie of hulp bij zelfdoding staan niet toegankelijk genoeg is. Middel X biedt deze mensen een alternatieve uitweg. Deskundigen zoals Buijsen zijn echter kritisch en vinden dat het verstrekken van dit middel als zelfdodingsmiddel aangepakt moet worden: “Als men dit zou laten lopen, dan krijg je ergens een ondermijning van de praktijk van de euthanasiewet waarvan we weten dat die zorgvuldig is. Als er een parallelle route gaat ontstaan waarbij mensen vrij gemakkelijk straffeloos dat middel X verstrekken, gaat er heel veel goeds verloren.”
Over twee weken doet rechtbank Den Bosch uitspraak in de zaak van Alex S.
- Professor
- Meer informatie
Denk jij aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand anders? Bel 0800-0113 of chat via www.113.nl.
Luister het fragment van EenVandaag hier (vanaf 4:37).