Schoenen aan, veters vast: we gaan wéér de stad in. Het tweede seizoen van de podcast Stadswandelingen is gelanceerd. Al wandelend bespreekt host en eindredactrice Nadia Mentzel (alumnus van Erasmus Universiteit Rotterdam) samen met EUR-wetenschappers en betrokken Rotterdammers wat er speelt in de stad. Stadswandelingen is een podcast van Erasmus Verbindt, een studenteninitiatief dat de brug slaat tussen Erasmus Universiteit Rotterdam en de Rotterdamse samenleving.
“Dat Rotterdam de eerste stad is waar de verlichting werd vormgegeven gedurende eind zeventiende-eeuw is iets dat ik, maar ik denk vele anderen met mij, niet wist”, zegt Mentzel. De host trapt het nieuwe seizoen af met maatschappijhistoricus Marianne Klerk. Al wandelend langs Plein 1940 en het voormalig Museum Rotterdam vertelt de onderzoeker hoe het geschiedenisverhaal van de stad wordt gedomineerd door het wederopbouw-narratief.
De wandeling eindigt bij galerie- en erfgoedlab Dig It Up, een van de weinige Rotterdamse erfgoed instellingen die onvertelde verhalen, oftewel ‘nieuw erfgoed’, verzamelt, met als enige criterium: Rotterdam. Naast Rotterdam als eerste verlichting stad, zijn vertellingen over de ‘gerse vrouwen’ en de voorvechters van de Black Lives Matter beweging in de jaren 80/90 enkele voorbeelden. Mentzel: “Met deze aflevering proberen we een ander perspectief te bieden op de Rotterdamse geschiedenis”.
De podcast Stadswandelingen
In Stadswandelingen interviewt Mentzel wetenschappers van Erasmus Universiteit Rotterdam en ervaringsdeskundigen, kunstenaars of andere betrokken stadsbewoners over Rotterdamse vraagstukken. De podcast onderscheidt zich door de wandelingen; Mentzel gaat met de gasten de straat op en bewandelt routes die relevant zijn voor het gespreksonderwerp. De stadsgeluiden en muziek zorgen voor een prettige en levendige luisterervaring. “We proberen de luisteraars het gevoel te geven dat zij Rotterdam ontdekken, op een andere manier dan dat ze gewend zijn.”
Volgens Nadia is de stad rijk aan ervaringen die deel uitmaken van het verhaal van Rotterdam. Door deze te vervlechten met de interviews van de wetenschappers hoopt zij op een toegankelijke manier maatschappelijke vraagstukken te ontrafelen en kennis te verspreiden onder een breed publiek. Hoewel veel thema’s ook de bewoners van andere grote steden aangaan, is de doelgroep in eerste instantie de Rotterdammer: “De wandeling, ervaringen uit eerste Rotterdamse hand en kennis afkomstig van onze universiteit geven Stadswandelingen een echt Rotterdams karakter.”
Gemotiveerde EUR-studenten van verschillende faculteiten (allen inwoners van de stad) vormen de redactie, wat betekent dat zij onder begeleiding van de eindredactrice de interviews voorbereiden en de podcastafleveringen editen. De redactieleden krijgen een extra kijkje achter de schermen door mee de stad in te gaan tijdens de opnamedagen van ‘hun’ aflevering. “Wie ook mee gaat is student en geluidsman Ivar Berkman, die we intern opgeleid hebben”, zegt Mentzel.
Het nieuwe seizoen
“De afleveringen zijn eigenlijk kleine audio-documentaires”, vertelt Mentzel. In het eerste seizoen kwamen thema’s als gentrificatie, drugscriminaliteit en duurzaamheid langs. Het tweede seizoen onderscheidt zich van het eerste door de onderwerpen gericht op de jongere generatie, zoals de tweede aflevering over een alternatieve benadering van ‘succes’. Hoogleraar neurowetenschap Eveline Crone en jongere Mohamed Guled laten zien dat succes niet alleen draait om geld, status en hoge cijfers halen. Voor de ingang van jongerenhubs, reizend in de metro en lopend door de wijk waar Mohamed is opgegroeid, vertellen de gasten hoe je écht de beste versie van jezelf wordt.
Een ander thema is jeugdcriminaliteit. “Wie de krantenkoppen de laatste jaren heeft gevolgd, kan het niet zijn ontgaan dat er steekincidenten plaatsvinden waarbij jongeren betrokken zijn”, zegt Mentzel. Zij gaat in gesprek met criminoloog Robby Roks. “Opvallend is dat de berichtgeving over wapenbezit- en geweld het gevoel van onveiligheid onder jongeren kan versterken. En dat is zorgwekkend.” Ervaringsdeskundige Reggery Gravenbeek vertelt over de invloed van sociale media, maar benadrukt vooral de structurele problemen, zoals armoede en gebrek aan perspectief.
“We gaan ook in gesprek met hoogleraar jeugd- en kinderpsychiatrie Manon Hillegers en oud-politieagent Eric van Dommelen”, vertelt Mentzel. Eric staat symbool voor de oudere generatie Rotterdammers die nog niet zoveel sprak over mentale gezondheid in vergelijking met nu. Wel ervaart ruim de helft van de jongvolwassenen tegenwoordig psychische klachten. “Een goede reden om Manon te vragen hoe jongeren, maar ook ouderen, om kunnen gaan met stress.”
In gesprek met straatdokters
Nog een ontdekking die Mentzel is bijgebleven, is het feit dat Rotterdam tekortschiet in de toegang tot de zorg voor dak- en thuisloze mensen. Gesprekken met straatdokters en een ervaring uit eerste hand bieden een schrijnend, maar belangrijk inzicht, volgens Mentzel. “Dit is zo’n aflevering waarin we hopen mensen tot nadenken te zetten, waaronder beleidsmakers die verantwoordelijk zijn voor de ondersteuning van mensen die dakloos zijn of dreigen te raken.”
In het vorige seizoen eindigde iedere aflevering met de voicemail van burgemeester Aboutaleb, die werd ingesproken door de gasten van de betreffende afleveringen. In de laatste aflevering van dat seizoen trekt de burgemeester zijn schoenen aan om mee de stad in te gaan en de vragen van de gasten te beantwoorden. “In seizoen twee gooien we het over een andere boeg”, zegt Mentzel. “Verwacht dit seizoen een prikkelend en verrassend einde van elke aflevering door voormalig stadsdichter Derek Otte. Blijf dus luisteren tot de laatste secondes van onze afleveringen!"
- Meer informatie
Lees meer via www.eur.nl/stadswandelingen
Luister naar Stadswandelingen via Spotify, Apple Podcasts or NRC!