Dr. Aviv Barnoy (universitair docent in Digitalization and Responsible Business aan Erasmus School of History, Culture and Communication) en zijn mede-onderzoekers hebben ontdekt dat duidelijke afspraken over hoe mensen online informatie zouden moeten delen, de verspreiding van misinformatie aanzienlijk kunnen verminderen.
Bezorgdheid over misinformatie op sociale media heeft ertoe geleid dat platforms en beleidsmakers experimenteren met waarschuwingen, labels en andere tegenmaatregelen. In een nieuw open access-artikel in New Media & Society richten Dr. Barnoy en zijn collega's zich op de epistemische normen die bepalen hoe mensen denken dat ze informatie online moeten delen – normen over waarheid, bewijs en verantwoord delen. Zij stellen dat deze normen centraal moeten staan in de inspanningen om de verspreiding van misinformatie op sociale media te begrijpen en te beperken.
Op basis van wetenschappelijke theorie leggen de auteurs uit dat het online delen van informatie een relatief nieuwe manier van communiceren is (spraakhandeling) en dat de normen hieromtrent nog lang niet vastliggen of duidelijk zijn. Om te onderzoeken hoe gebruikers van sociale media denken over valse content, voerde Barnoy eerst reconstructie-interviews met Facebook-gebruikers die eerder misleidende berichten hadden gedeeld. Het bleek dat mensen vaak terugvallen op terugkerende excuses en rechtvaardigingen voor hun berichten – zoals “Ik ben geen journalist, ik kan niet alles controleren” of beweringen dat een bericht “geen kwaad kan” of “een grotere waarheid vertegenwoordigt” – en ook beschrijven hoe snel en automatisch ze soms content delen.
Deze inzichten vormden de basis voor het tweede deel van het onderzoek, dat bestond uit twee enquête-experimenten. De deelnemers kregen willekeurig korte berichten te zien die deze excuses en rechtvaardigingen óf tegenspraken óf ondersteunden, of een eenvoudig label dat hen eraan herinnerde dat het bericht wetenschappelijke of medische informatie bevatte. Vervolgens moesten ze beslissen of ze een bericht dat waar of onwaar was, wilden delen. Dankzij deze gemengde aanpak konden de onderzoekers niet alleen zien of deze interventies het delen van berichten verminderden, maar ook of ze mensen hielpen onderscheid te maken tussen ware en onware content – iets wat in veel eerdere studies over het hoofd was gezien.
De resultaten tonen aan dat normen over verantwoord delen wel degelijk belangrijk zijn, maar dat verschillende interventies op verschillende manieren werken. Sommige van de meer uitgebreide herinneringen maakten mensen minder geneigd om zowel echte als valse content te delen. Een eenvoudig label dat direct op het moment van de beslissing op de post werd getoond, verminderde daarentegen selectief het delen van misleidende informatie, terwijl het weinig effect had op het delen van betrouwbare berichten. De onderzoekers benadrukken daarom het belang van timing: herinneringen zijn het meest effectief wanneer ze worden getoond op het moment dat iemand besluit iets te posten.
Dr. Barnoy pleit voor verder onderzoek naar hoe dit soort labels of prompts het beste kunnen worden ontworpen en beheerd, en wie bepaalt welke normen leidend zijn. Het onderzoek laat zien dat het bestrijden van misinformatie niet alleen een technische kwestie is, maar ook draait om de sociale normen die we als samenleving hanteren voor verantwoordelijke online communicatie.
- Onderzoeker
- Gerelateerde content
