Welke programma's voor duurzaamheidseducatie zijn er al op de EUR? Dit was de centrale vraag tijdens de Sustainability in Education Showcase op 10 mei 2023. Het evenement, georganiseerd door Dr. Jilde Garst en Myrthe Bark van het Design Impact Transition (DIT) platform, maakten onderdeel uit van de Erasmus Sustainability Days 2023. Docenten van verschillende EUR-scholen presenteerden hun onderwijsactiviteiten en gingen zinvolle gesprekken aan met zowel medewerkers als studenten over de fijne kneepjes en mogelijkheden van onderwijs over duurzaamheid.
In deze blog laten we je kennismaken met de educatieve activiteiten op het gebied van duurzaamheid tijdens het evenement zijn gepresenteerd. We bespreken ook met welke uitdagingen docenten te maken krijgen als ze streven onderwijs over duurzaamheid te geven en hoe de universitaire gemeenschap kan helpen om met deze uitdagingen om te gaan.
Mariecke van der Glas (Interdisciplinaire BSc Course Sustainability)
De eerste spreker van het evenement was Mariecke van der Glas, EUR Program Manager Sustainability. Zij presenteerde een werk-in-uitvoering: een EUR-brede introductiecursus over duurzaamheid voor alle bachelorstudenten. Het doel is om, met de SDG's als leidraad, studenten voor te bereiden op een carrière waarin ze duurzaamheidsuitdagingen kunnen aanpakken. Mariecke benadrukte het sterke gevoel van urgentie bij de EUR om de uitdagingen op het gebied van duurzaamheid aan te pakken, zoals blijkt uit de recente verklaring van de EUR dat er een klimaat- en ecologische noodsituatie is en uit de steeds luidere uitingen van bezorgdheid onder studenten en personeel. "De EUR moet haar inspanningen opvoeren, vooral op het gebied van duurzaamheidsonderwijs", zei Mariecke. Ze eindigde met een open uitnodiging aan alle docenten om mee te helpen met het ontwikkelen van het vak. Neem contact op met Marieke de Wal via DIT@eur.nl als je betrokken wilt zijn.
Juliette Mattijsen & Anouk Nusselder (Planetaire Gezondheid; ErasmusMC/ESPHM)
In een showcase over onder andere de betrokkenheid van studenten bij duurzaamheidsonderwijs, onthulden masterstudenten Juliette Mattijsen en Anouk Nusselder hun impactvolle reis naar de integratie van Planetary Health in het medische curriculum van ErasmusMC en ESHPM. Het nieuwe programma leert studenten dat de gezondheid van de mens en de gezondheid van onze planeet nauw met elkaar verbonden zijn. Terwijl bijvoorbeeld het veranderende klimaat een negatieve invloed heeft op de gezondheid van de mens, heeft het gezondheidszorgsysteem met zijn uitgebreide gebruik van single-use materialen een negatieve invloed op de gezondheid van de planeet. Om deze onderling verbonden uitdagingen aan te pakken, ontwikkelt het programma innovatieve oefeningen die deze toekomstige professionals in de gezondheidszorg in staat stellen om de gevolgen van hun besluitvorming te begrijpen en alternatieve benaderingen te verkennen.
Marit Schouten (Economics of Sustainability Impact Cases; ESE)
Vervolgens presenteerde Marit Schouten onderwijsinnovaties bij Impact Centre Erasmus. Marit werkt hier als Impact Researcher en Educator. Als onderdeel van de Economics of Sustainability Master track van de Erasmus School of Economics, organiseert het Impact Centre Erasmus zogenaamde 'Impact Cases'. Dit zijn groepsprojecten van een jaar die zijn ontworpen om studenten de vaardigheden en kennis bij te brengen die ze nodig hebben om economisch beleid met betrekking tot uitdagingen op het gebied van duurzame ontwikkeling te ontwerpen, analyseren en evalueren.
Het mastertraject is dit jaar gelanceerd en introduceert vier innovaties:
- de impactcase gaat van de praktijk naar de theorie en weer terug naar de praktijk, in plaats van cases alleen te gebruiken om de theorie te begrijpen;
- de opdracht loopt het hele jaar door, beginnend in blok 1 en eindigend in blok 4;
- het combineert design-denken en gaat verder dan een puur economisch perspectief op het probleem;
- de studenten ontvangen professionele vaardigheden training en worden ondersteund bij hun persoonlijke ontwikkeling.
Dr Margreet Luth-Morgan (Legal Ethics and Contemp. Issues; ESL)
Dr. Margreet Luth-Morgan van de Erasmus School of Law presenteerde de herstructurering van het verplichte vak 'Legal Ethics and Contemporary Issues' bij ESL. Het nieuw gestructureerde programma bevat nu een module waarin studenten "de algemene impact van hedendaagse uitdagingen op de samenleving moeten kunnen uitleggen; specifiek met betrekking tot technologische innovatie (track 1) en klimaatverandering (2)". In deze module wil Margreet het beeld dat studenten hebben van "handhaving" verbreden door te laten zien hoe normen op internationaal niveau kunnen veranderen zonder gebruik te maken van de traditionele kanalen van rechtshandhaving en diplomatie. Margreet geeft aan dat ze daarbij soms worstelt met het koesteren van begrip en oplossingsgericht denken, omdat studenten vaak niet in staat zijn hun vooroordelen over de besproken maatschappelijke kwesties los te laten.
Dr Ana Vasques (Minor Sustainability Transitions; EUC)
Dr. Ana Vasques van het Erasmus University College (EUC) presenteerde de minor over duurzaamheidstransities die Ana's team de afgelopen drie jaar heeft georganiseerd. Het onderwijsontwerp van de minor is gebaseerd op 'Challenge Based Learning', bestaande uit drie hoofdelementen: Acting, Engaging en Investigating. Gedurende tien weken nemen studenten deel aan verscheidene modules die worden gegeven door docenten uit verschillende disciplines. Met behulp van inzichten uit deze modules, zoals 'The Philosophy of Sustainability' en 'Transitions in Arts and Fashion', ontwerpen de studenten een duurzaamheidsinterventie, ontwikkelen ze een onderzoeksplan en voeren ze, indien mogelijk, hun interventie in het echt uit.
Pinar Coskun (DIY: Sus. and Equitable Food Strat.; EUC/RSM)
Pinar Coskun (Founding Manager van het Erasmus Food Lab) benadrukte de noodzaak van een ecocentrische grondgedachte en presenteerde de cursus 'Sustainable and Equitable Food Strategies'. Pinar ontwikkelde deze cursus in samenwerking met Rotterdam School of Management (RSM). De cursus richt zich op het "dichter bij elkaar brengen van theorie en praktijk". Studenten leren niet alleen over de macro-meso-micro niveaus van het wereldwijde voedselsysteem, maar krijgen ook kooklessen. Studenten schrijven en koken een recept dat "gezond is voor jou en de planeet" en houden hun eetgewoonten bij in een food journal.
Dr Stef Lemmens (Closed-Loop Supply Chains; RSM)
Dr. Stef Lemmens van de afdeling Technology and Operations Management bij RSM, begon zijn presentatie door de ontwikkeling van een nieuwe cursus te vergelijken met de ontwikkeling van een baby: ze kunnen alleen groeien als ze mogen kliederen en experimenteren. In zijn cursus 'Closed-Loop Supply Chains' laat Stef zien dat het creëren van een circulaire economie ook experimenteren en out-of-the-box denken vereist. De cursus begint met meerdere voorbeelden van bedrijven die hebben geprobeerd om hun bedrijfsmodellen meer circulair te maken, sommigen met meer succes dan anderen. Vervolgens wordt de studenten gevraagd om meerdere circulaire bedrijfsmodellen te onderzoeken. Het belangrijkste doel van de opdracht is dat de studenten zich realiseren dat er niet één perfect bedrijfsmodel is dat alle maatschappelijke behoeften optimaliseert en de winst maximaliseert.
Dr Robin van den Akker (MSc Societal Transitions; ESPhil)
Als laatste, maar zeker niet de minste, presenteerde Dr. Robin van den Akker van de Erasmus School of Philosophy de Master Societal Transitions. Het nieuwe masterprogramma is innovatief, omdat het "interdisciplinair, transdisciplinair en transformatief is, en (door te focussen) op de sociaaleconomische en institutionele dimensies van maatschappelijke transities". Robin wees erop dat studenten, terwijl ze leren over de (on)duurzaamheid van de samenleving, waarschijnlijk een verscheidenheid aan verontrustende maar cruciale affecties zullen ervaren die uiteindelijk een voorwaarde zijn voor transformatieve actie. Het programma heeft daarom twee tracks die de studenten begeleiden in deze reis: een ‘reflection track’ en een ‘leadership track’. Voor activiteiten in beide tracks kunnen de studenten studiepunten verdienen.
Reflectie: Uitdagingen en kansen voor duurzaamheidsonderwijs
Bij het opzetten en uitvoeren van hun duurzaamheidsonderwijsprojecten worden docenten ook geconfronteerd met veel uitdagingen. Enerzijds komt dat omdat duurzaamheidsuitdagingen complex, onzeker en evaluatief zijn. Aan de andere kant kunnen universitaire structuren en denkwijzen inspanningen op het gebied van duurzaamheidsonderwijs bemoeilijken.
Om deze uitdagingen aan te gaan, moeten we samenwerken. Studenten moeten hierbij een speciale rol spelen, zoals Myrthe Bark tijdens het evenement benadrukte. Daarom vroegen de organisatoren tijdens het evenement studenten naar hun zorgen en ideeën over duurzaamheidsonderwijs. Het publiek deelde hun zorgen over het hebben van losse duurzaamheidsprogramma's in plaats van het integreren van duurzaamheid in alle vakken. Een andere zorg was hoe lesgeven over duurzaamheid de traditionele rol van het vakgebied in de maatschappij en dus de regels binnen de faculteit kan uitdagen. Ook de rol van de docent in duurzaamheidsonderwijs werd besproken. Moeten ze hun positie als experts behouden? Kunnen ze accepteren dat ze door de complexiteit van duurzaamheidsvraagstukken niet altijd de antwoorden op alle vragen weten en in plaats daarvan de rol van coach op zich nemen, die studenten begeleidt om zelf de antwoorden te vinden? En kunnen de studenten andersom ook de docenten begeleiden in de transformatie van hun onderwijs, zoals te zien is bij de planetary health track van Juliette en Anouk aan het ErasmusMC?
In haar toespraak tijdens de openingsceremonie van de ESD 2023 gaf Jilde Garst drie manieren waarop de universiteit moet veranderen om adequaat om te gaan met de problematische eigenschappen van grote duurzaamheidsuitdagingen. Ten eerste moeten we met verschillende disciplines samenwerken om complexe duurzaamheidsuitdagingen aan te pakken. Ten tweede moeten we leren omgaan met onzekerheid en moeten we dus de vaardigheden opdoen die nodig zijn om nauwkeurig te kunnen anticiperen en ons naadloos aan te kunnen passen aan onverwachte veranderingen. Ten slotte moeten we leren omgaan met de spanningen en emoties rond duurzaamheid. De complexiteit en onzekerheid van duurzaamheidsuitdagingen roepen ongemak, angst en frustratie op. Docenten moeten niet alleen zelf reflecteren over deze emoties en hoe ze academische taken beïnvloeden, maar ze moeten ook samen met de universitaire gemeenschap reflecteren. Zo kan iedereen elkaars ervaringen met duurzaamheidsuitdagingen beter begrijpen en zal men vervolgens niet vast blijven zitten in ieders eigen manier van doen. Hierdoor zullen minder mensen buitengesloten worden in het aangaan van de duurzaamheidsaandagingen.
Moving forward
Bij het Design Impact Transition (DIT) platform streven we ernaar om het gesprek over duurzaamheid in het onderwijs te bevorderen. Interesse om hier aan deel te nemen?
Er komen een paar kansen om dit te doen aan:
- Tijdens de EUR Sustainability Dialogues nodigen we alle studenten en medewerkers uit om hun visie op duurzaamheid bij EUR - ook in het onderwijs - te delen. De uitkomst van de dialogen zal dienen als input voor de nieuwe Sustainability Strategy 2.0 van de EUR. Lees hier meer.
- We streven ernaar om aan het begin van het volgende academische jaar weer een Sustainability in Education showcase te organiseren. Als je je onderwijs wilt presenteren of wilt helpen bij het organiseren van dit evenement, neem dan contact op met het DIT-team via dit@eur.nl
- Meer informatie
Over de auteur
Myrthe Bark is student-assistent voor het kernteam van DIT en helpt hen met verschillende ondersteunende taken. Samen met Jilde organiseerde ze namens DIT dit Sustainability in Education Showcase evenement. Myrthe is derdejaars bachelorstudent aan het Erasmus University College (EUC), met als afstudeerrichting Politieke Filosofie en Kritische Theorie.
Over het Design Impact Transition (DIT) platform)
Het Design Impact Transition (DIT) platform creëert infrastructuur voor transformatief academisch werk aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR).