Datingfraude en beleggingsfraude zijn al langer bekende termen, maar recentelijk komen over de combinatie hiervan steeds meer meldingen binnen. Sophie van der Zee, Assistant Professor op het gebied van Applied Economics bij Erasmus School of Economics, geeft uitleg over het psychologische proces van inpalmen dat uitmondt in list en bedrog.
De 47 jarige Danny doet zijn verhaal bij Max meldpunt. De gescheiden vader is op zoek naar een nieuwe relatie en ontmoet via Tinder de Koreaanse Zhang. Er is direct een klik en na wekenlang chatten worden de twee verliefd. Zhang is een succesvolle zakenvrouw en ze haalt Danny over te investeren in cryptovaluta. De onervaren Danny is aan het einde van de rit ruim vijfduizend euro lichter.
Datingfraude in tijden van Corona
Volgens Sophie van der Zee is een dergelijke vorm van datingfraude in tijden van Corona moeilijker te herkennen. Door de lockdown gaat men veel minder snel de deur uit en ontmoetingen zijn minder vanzelfsprekend. Normaliter zou er een belletje moeten gaan rinkelen als de ander je niet in levende lijve kan ontmoeten, maar door de lockdown is de norm veranderd.
Sociale beïnvloedingstactieken
Uit onderzoek van van der Zee blijkt dat de oplichters gebruik maken van sociale beïnvloeding om hun slachtoffers in te palmen. Voorbeelden van deze tactiek zijn het gebruik van autoriteit en commitment. Mensen luisteren beter naar een autoritaire persoon met kennis van het onderwerp. Daarnaast zijn mensen meer geneigd iets voor een ander te doen als er een bepaalde verbintenis is. In het geval van Danny, vertelde Zhang hem dat ze zelf goed kon beleggen, een vaardigheid die ze van haar oom heeft geleerd, en ze toonde hem de winsten die ze zelf had gemaakt. Hierdoor kreeg Danny het gevoel dat ze wist waar ze het over had en vertrouwde hij haar om ook hem te helpen beleggen. Verder noemde Zhang hem in haar chatberichtjes haar toekomstige echtgenoot, deze term slaat op een serieuze verbintenis op de lange termijn, wat het gevoel van verbondenheid creëert. Al deze manieren om het slachtoffer te overtuigen worden heel langzaam opgebouwd. Er gaat weken tot maanden de tijd in zitten, zegt van der Zee.
Fulltime baan
Ondanks dat de slachtoffers het idee hebben dat ze met een persoon aan het chatten zijn, kan er een hele bende achter de oplichting zitten. Eerder onderzoek toont aan dat het meestal gaat om mannen afkomstig uit West-Afrika, maar ze opsporen is lastig. De helft van de slachtoffers is ontevreden over hoe er omgegaan is met hun aangifte door de politie, vertelt van der Zee. De kans dat ze hun geld ooit nog terug zien, is dan ook erg klein. Het advies van van der Zee, ben alert. Als het mis gaat, gaat het goed mis, maar heel veel vaker loopt online daten goed af.
- Universitair Docent
- Meer informatie
Kijk het hele item van Max meldpunt hier, 1 mei 2020.