Socioloog Roy Kemmers promoveerde op politiek onbehagen. Hij onderzocht de beweegredenen van een groep boze burgers door mét ze te spreken – in plaats van alleen óver hen. Hij vertelt in een interview met de Volkskrant hoe hij dit succesvol aanpakte en hoe zijn eigen achtergrond hier een rol in speelde: “Ik weet hoe het is om een arbeidersklassebestaan te hebben, net als veel respondenten.”
Kemmers deed achttien diepte-interviews met PVV- en niet-stemmers, waaronder anarchisten. De respondenten vond hij voornamelijk via internetfora, en hij sprak ze urenlang op een plek waar ze zich op hun gemak voelden, thuis of in een café. Maar hoe bewoog hij deze mensen om mee te werken aan een universitair onderzoek?
“Soms kwamen er reacties als: die is van de linkse kerk. Niet te vertrouwen dus. Ik probeerde dat te ondervangen door te zeggen dat ik geïnteresseerd was in wat hen persoonlijk bewoog, zonder te oordelen. Tijdens de interviews vroeg ik bijvoorbeeld wat voor hen de belangrijkste hoofdstukken uit hun leven waren,” vertelt Kemmers aan de krant.
“Het ging mij erom een beeld te krijgen van de motieven die leefden binnen de groep populisme-aanhangers, niet om of de onderlinge verhoudingen representatief zijn voor de hele groep. Door die insteek ontdekte ik dat de bestaande theorie niet voldeed. Ik heb bovendien daarna uitgebreid enquêteonderzoek gedaan onder ruim duizend burgers.”
Heftruckchauffeur
Dat hij voor zijn studie Sociologie vijf jaar als heftruckchauffeur werkte, zorgde ervoor dat hij makkelijk in verschillende sociale klassen beweegt. “Ik weet hoe het is om een arbeidersklassebestaan te hebben, net als veel respondenten. Op de werkvloer van zo’n loods zeggen mensen waar het op staat, als je een fout maakt, wordt er al snel gescholden.”
De groep die Kemmers interviewde, bestond voor een deel uit mensen die niet meer stemmen. Op de vraag of zij weer naar de stembus kunnen worden gehaald, zegt hij: “Dat denk ik wel. Door te proberen elkaar te begrijpen. (…) Het is belangrijk om deze kritische mensen serieus te nemen. Nu zeggen beleidsmakers: we moeten het beter uitleggen. Maar zo houd je mensen niet binnenboord, het is bovendien neerbuigend. Als mensen de bron al niet vertrouwen, dan werkt een folder over, zeg, vaccinatie niet. Het zou goed zijn als ambtenaren sensitiviteitstrainingen krijgen, zodat ze beter leren luisteren en begrip krijgen voor wat leeft bij mensen."
- Onderzoeker
- Meer informatie
Lees het hele interview in De Volkskrant van zaterdag 6 augustus.
- Gerelateerde content