Welke ontwikkelingen en uitdagingen zijn op te merken in de Surinaamse gezondheidszorg? Een praktijkrondgang in Suriname medio februari 2019 langs betrokken (zorg)professionals, bestuurders en burgers over de huidige staat van de zorgsector. Met enerzijds als doel om de Surinaamse gezondheidszorg qua organisatie, toegankelijkheid, betaalbaarheid en de politiek-maatschappelijke context te belichten en anderzijds om behoeften te signaleren voor de verdere ontwikkeling van de zorgsector.
Zelf- en samenredzaamheid
Op basis van de praktijkrondgang zijn brede ontwikkelingen op te merken. Vanuit organisatorisch perspectief valt op te merken dat (medische) zorg en ondersteuning in toenemende mate geïntegreerd en in de nabijheid van burgers wordt georganiseerd, bijvoorbeeld door de Regionale Gezondheidsdienst (RGD) in poliklinieken en gezondheidscentra. De (toekomstige) rol en positie van ziekenhuizen is eveneens onderwerp van gesprek. “Er schuilt meerwaarde in het opzoeken van samenwerking tussen de ziekenhuizen. Themadiensten of specialisaties per instelling om medische zorg beter op elkaar af te stemmen in de regio”, aldus een zorgmanager in het Diakonessenhuis in Paramaribo.
Schaarste
Vanuit medisch perspectief is schaarste realiteit, zowel in medische expertise als benodigde medicamenten en apparatuur. “Zo is improviseren en alternatieven bedenken in het binnenland orde aan de dag. Er zijn simpelweg te weinig medische spullen”, aldus een verpleegkundige. Het nijpende tekort stimuleert creativiteit en (verpleegkundig) leiderschap, maar raakt een gevaarlijke ondergrens om verantwoorde medische zorg te verlenen.
Preventie
Om (medische) zorg en ondersteuning toegankelijk en betaalbaar te houden, wordt er maatschappelijk meer nadruk gelegd op de individuele verantwoordelijkheid van burgers. Men omschrijft zelf- en samenredzaamheid, zowel in dichtbevolkte als rurale gebieden, als belangrijke pijlers. Het voorkomen van ziekten door preventieve zorg en ondersteuning in tegenstelling tot het genezen ervan wordt meermaals benoemd. De Medische Zending verzorgt primaire en preventieve zorg in het binnenland door Gezondheidszorg Assistenten (GzA’s), afkomstig uit de dorpen zelf.
Stapsgewijze ontwikkeling
Politiek-maatschappelijke ontwikkelingen lijken contextueel van invloed op de verdere ontwikkeling van de Surinaamse gezondheidszorg en derhalve niet verwaarloosbaar. Zo wordt een stabiele financiële verhouding tussen de overheid en zorginstellingen als noodzakelijk omschreven om innovatie mogelijk te maken. Op weg naar de politieke verkiezingen in Suriname in 2020 lijkt – evenals in Nederland voorafgaand aan zowel landelijke als gemeentelijke verkiezingen – de gezondheidszorg een belangrijk debatonderwerp. Het Surinaamse zorglandschap is sterk in ontwikkeling en vanuit onrustig vaarwater stapsgewijs zoekende naar stabiliteit.
- Promovendus
- Meer informatie
Deze blog is een beknopte versie van het schrijfstuk ‘Het Surinaamse zorglandschap: een praktijkrondgang anno februari 2019’ en is geschreven door Oemar van der Woerd, PhD Candidate ‘Shared governance in de zorg’ bij de sectie Health Care Governance en het Erasmus Centrum voor Zorgbestuur.