De Nederlandse Bank (DNB) presenteerde cijfers die tot voorkort ondenkbaar waren. DNB verwacht een krimp van het bruto binnenlands product van 6,4 procent in 2020. Bas Jacobs, Sijbren Cnossen Professor of Public Economics at Erasmus School of Economics, heeft geen cijfers gezien die hem verrasten en noemt de krimp ongelofelijk beroerd.
Voor dit jaar rekent DNB op de sterkste krimp van de werkgelegenheid sinds de jaren zeventig, wat betekent dat mogelijk zo'n vierhonderdduizend banen verloren gaan. Volgens de centrale bank stijgt in 2020 de werkloosheid naar 4,6 procent van de beroepsbevolking. Doordat veel bedrijven volgend jaar pas gaan reorganiseren, zal dat percentage naar verwachting stijgen naar 7,3 procent, wat neerkomt op zevenhonderdduizend werkzoekenden. De groei voor 2021 wordt geraamd op 2,9 procent en voor 2022 rekent DNB op een plus van 2,4 procent. Dit herstel is verre van genoeg om de schade te herstellen.
Positieve noot
De cijfers zijn erg onzeker, omdat niemand weet hoe lang de pandemie gaat duren of wanneer er een oplossing komt. De centrale bank houdt daarom rekening met een basisscenario, een milde- en een sombere variant. Het basisscenario wordt aangehouden als uitgangspunt en DNB houdt vele slagen om de arm. Barbara Baarsma, Professor aan de Universiteit van Amsterdam, stelt dat we de negatieve cijfers in een positief daglicht moeten plaatsen. In vergelijking met andere Europese landen zijn de effecten in Nederland nog beperkt dankzij de goede conditie van onze economie bij aanvang van de pandemie en de gedeeltelijke lockdown waadoor een deel van de economie gewoon door kon draaien. Verder wijst ze erop dat Nederland al voor de uitbraak van het virus best wel een digitaal land was, in de zin dat we gewend zijn online aankopen te doen en te werken. Tot slot hebben we een relatief groot hulppakket van de overheid, waarmee een deel van de klappen wordt opgevangen.
Langzaam herstel
Ondanks onze goede uitgangspositie laat het Nederlandse herstel langer op zich wachten. Ons land is erg afhankelijk van de export en daarmee van de wereldeconomie en die krijgt een forse klap. De wereldhandel kruipt langzaam omhoog en daarmee ons herstelvermogen ook. Jacobs geeft aan dat het voor hem als econoom heel moeilijk is om te zien wat de structurele schade is aan de aanbodkant van de economie. Door de sluiting van verschillende sectoren, doordat verschillende bedrijven denken dat we in een nieuw normaal terecht komen met onder andere 1,5 meter afstand, doordat er gedacht wordt dat businessmodellen niet langer bruikbaar zijn en ze in reorganisatie stand moeten gaan, schroeft de aanbodkant terug. Volgens Jacobs ligt de economie nu als het ware in coma en er valt niet te zeggen hoeveel er nog over is als we straks weer op volle sterkte draaien. De schade herstelt langzaam, omdat een groot deel van de productiecapaciteiten er gewoon weg niet meer zal zijn, aldus Bas Jacobs.
- Professor
- Meer informatie
Luister hier naar de hele uitzending van het BNR Nieuwsradio beleggerspanel, 8 juni 2020.