Het virus infecteert onze economie. In NPO Radio 1 programma dr Kelder en Co legt Bas Jacobs, hoogleraar economie en overheidsfinanciën aan Erasmus School of Economics, uit dat overheidssteun niet onvoorwaardelijk hoeft te zijn, maar we moeten er geen politieke doelen als duurzaamheid aan koppelen.
Onzekerheid
De onzekerheid is op dit moment groot. Jacobs maakt zich zorgen over wat dit op de langere termijn zal betekenen voor de economie. ‘We hebben de economie een tijdje in coma gelegd, maar je wil wel dat hij daarna weer tot leven wordt gewekt. Mijn grootste zorg is dat grote delen van de economie straks kapot zijn gegaan. Er worden verliezen geleden, er worden inkomens verloren, mensen raken hun baan kwijt: dat is tot op zekere hoogte onvermijdelijk. Wat je eigenlijk wilt is dat onze productiecapaciteit op langere termijn niet stuk gaat.’ Dat zou namelijk de toekomstige verdiencapaciteit schaden en dat moeten we proberen te voorkomen volgens Jacobs.
Verplichte steun
Zijn de maatregelen die de overheid neemt dan voldoende? ‘De cruciale onzekerheid is: hoe lang moet je dicht blijven? Dat weten we niet omdat we de ontwikkeling van het virus niet kennen. Wat ik wel denk dat moet gebeuren is dat de overheid serieus na moet denken over het hernieuwen van de noodmaatregelen die nu worden genomen. De overheid heeft eigenlijk een productiestop afgekondigd in sectoren die gesloten zijn. Die bedrijven kunnen daar natuurlijk niets aan doen dus daar moet liquiditeitssteun worden geboden. Ik denk dat de overheid ook verplicht is om noodmaatregelen te verlenen door de maatregelen die zijn afgekondigd. Ik zie dit niet als een normaal ondernemersrisico.’
Paardenmiddel
Het is momenteel een populair idee om bedrijven die niet duurzaam of sociaal rechtvaardig genoeg zijn, geen steun te geven. ‘Dit komt er uiteindelijk op neer dat als jij niet doet wat in onze ogen juist is, dan trekken we het vloerkleed onder jullie vandaan. Dat vond ik een paardenmiddel. Ik snap dat ze er politieke voorwaarden aan willen verbinden, maar ik ben bang dat het tot enorme economische schade leidt als je dat allemaal met elkaar gaat verknopen.’ Jacobs vindt overigens niet dat er helemaal geen voorwaarden aan overheidssteun hoeven worden gesteld. ‘Een van de eisen zou kunnen zijn dat je eerst de aandeelhouders van een bedrijf gaat aanspreken. De crediteuren moeten bloeden.’
- Professor
- Meer informatie
Het volledige fragment van NPO Radio 1, 2 mei 2020, kan hier bekeken worden.