‘Zelfde storm, andere boot’ – de ongelijke gevolgen van milieuvervuiling en klimaatverandering

Tijdens haar presentatie op het Nederlandse tv-programma Brainwash op 22 augustus beschrijft Dr. Daphina Misiedjan hoe sociale ongelijkheid de ongelijke impact van milieuvervuiling en klimaatverandering versterkt.

Ze legt uit hoe de plaats waar je geboren bent bepalend is voor je kansen in het leven, inclusief je kansen op een gezond leven. Milieuvervuiling en klimaatverandering hebben verschillende gevolgen voor mensen. We zitten misschien allemaal in dezelfde storm, maar de boten waarin we zitten terwijl we de storm doorstaan, verschillen.

Klimaat ongelijkheid: wie lijdt het meest?

Deze ongelijkheden bestaan op meerdere niveaus: wereldwijd, binnen landen en zelfs binnen steden. Wereldwijd zien we ongelijkheid in de groene energietransitie. Terwijl landen in het noorden van de wereld de CO2-uitstoot verminderen door over te stappen op duurzame energie met zonnepanelen en windturbines, lijden landen in het zuiden - die grondstoffen leveren voor deze producten - vervuiling en overexploitatie. Een voorbeeld is de Democratische Republiek Congo die kobalt levert dat nodig is voor oplaadbare batterijen. De winning van kobalt zorgt voor milieuvervuiling en de werkers moeten onder erbarmelijke omstandigheden deze grondstof winnen. Terwijl kobalt in Nederland gebruikt wordt om groene energie op te slaan.

Ondertussen zien we binnen het Koninkrijk der Nederlanden dat het Europese deel van het Koninkrijk de grootste vervuiler is, maar dat het Caribische deel door zijn geografische ligging en beperkte capaciteit harder en sneller wordt getroffen door klimaatverandering.

En zelfs binnen steden zien we ongelijkheden. Gezinnen met een hogere opleiding en een hoger inkomen kunnen zich vaak beter beschermen tegen de negatieve effecten van milieuvervuiling, bijvoorbeeld door luchtfilters voor hun huis aan te schaffen.

Klimaat ongelijkheid aanpakken

Deze verschillen kunnen niet worden genegeerd. Toch wordt er weinig gedaan om bij te houden welke groepen harder worden getroffen of is deze informatie niet toegankelijk voor betrokkenen. We kunnen helpen door meer aandacht te besteden aan deze kwesties en door ons eigen onderzoek te doen. We kunnen ook bijdragen aan burgerinitiatieven en universitaire projecten die dergelijke informatie zoeken en bundelen voor verder onderzoek. Ook wij kunnen helpen door middel van solidariteit, en gelukkig is solidariteit een hulpbron waar we oneindig veel gebruik van kunnen maken.