“De werkdruk is hoog bij wetenschappers. Nu is het moment om dat aan te pakken”

Prof.dr. Victor Bekkers over de vijf wetenschappelijke profielen
Annelien Bredenoord cortege
Arie Kers

Bij zijn start als decaan van de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences (ESSB) hoorde prof.dr. Victor Bekkers via een serie rondetafels met het wetenschappelijk personeel dat ze ‘klem’ kwamen te zitten. “Er waren te veel eisen. Ze moesten een goede onderzoeker en docent zijn, maar ook maatschappelijke impact realiseren en allerlei managementtaken vervullen. Wetenschappers hadden gewoon niet de tijd om al deze rollen te vervullen.”

Bekkers en een daarvoor in het leven geroepen werkgroep kwamen met een plan: vijf verschillende profielen voor wetenschappers met daaraan gekoppelde carrièrepaden. “Het nieuwe systeem is een cultuurverandering, waarvan je de eerste resultaten al ziet. Je creëert meer speelruimte om mensen in hun kracht te zetten.”

Bepaal de richting in jouw carrière

Het huidige model van een universitair docent (UD) en universitair hoofddocent (UHD) bestaat uit 40% onderzoek en 60% onderwijs. Iedereen begint daardoor met dezelfde basis. Een jonge UD heeft op deze manier voldoende tijd om zich te bewijzen. Voorheen bleef dit model de hele carrière gelijk. Nu kunnen jonge onderzoekers na in principe zes jaar één van de nieuwe profielen kiezen:

  • Standaard – 60% onderwijs en 40% onderzoek.
  • Onderwijs focus – 80% onderwijs en 20% onderzoek. Taken op het gebied van onderwijsmanagement vallen onder de onderwijstijd (80%).
  • Onderzoek focus – 25-40% onderwijs en 60-75% onderzoek.
  • Societal Impact focus -  Hieraan zitten grofweg twee smaken omdat maatschappelijke impact zowel onderwijs- als onderzoeksgerelateerd kan. Of: 60% onderwijs, 20% onderzoek, 20% impact (onderwijs); Of:
     40% onderwijs, 40% onderzoek, 20% impact (onderzoek).
  • Leiderschap / Management focus – Tijdsverdeling wordt per persoon aangepast. Op basis van bepaalde  normen die samenhangen met bepaalde managementtaken. kan managementtijd zowel aan onderwijs als aan onderzoek worden onttrokken.

De invulling van de profielen is voor iedereen anders maar we vinden het wel belangrijk dat mensen wel onderzoek of onderwijs blijven doen, vertelt Victor. “Je wilt niet dat mensen opgesloten zitten in een profiel. Binnen een profiel kan je carrière maken via carrièrepaden. Je kan blijven doorgroeien, van UD naar UHD. Een profiel is in eerste instantie voor vier jaar. Daarna kan je zelfs nog omschakelen naar een ander profiel. Zo bepaalt de wetenschapper in grote lijnen haar of zijn eigen carrière. Het is wel belangrijk dat de profielkeuze bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van een team en de prestaties die een team moet leveren.”

Decaan ESSB Victor Bekkers
Prof.dr. Victor Bekkers
Fotograaf: Wilma van de Hel

Werkdruk & Stress

Het is onmogelijk om als een persoon alle rollen van onderwijs, onderzoek, maatschappelijke impact en management tegelijkertijd te vervullen. Het is een van de redenen voor de hoge werkdruk en hoeveelheid stress bij wetenschappelijk personeel. Hoe kun je deze druk verminderen? Het verdelen van de last is een eerste stap. “De profielen en carrièrepaden zijn voor mij de kern”, vertelt Bekkers. “In het oude systeem is een wetenschappelijke carrière bijna alleen mogelijk op basis van een bepaalde invulling van het traditionele profiel. Je bent goed in onderzoek en dat wordt gemeten ten aanzien van het aantal publicaties. Het is een kwantitatieve beoordeling. Iemand die daar minder aan voldoet heeft ook minder kans om carrière te maken, terwijl we juist ook behoefte hebben aan goede docenten die innovatie kunnen bewerkstelligen binnen onderwijs. En onderzoek dat niet alleen wordt afgemeten aan het aantal publicaties, maar ook aan de mate waarin je maatschappelijke impact hebt. Het doel ook om minder te focussen op alleen kwantitatieve indicatoren maar er komt ook meer aandacht voor het gebruik van narratieven die wel evidence based zijn. Je ziet dit bijvoorbeeld al terug in de Veni, Vidi en Vici beurzen die bij NWO aangevraagd kunnen worden.”

Het nieuwe systeem van Erkennen & Waarderen

De vernieuwingen binnen ESSB passen perfect binnen Erkennen & Waarderen. De manier waarop universiteiten het werk van wetenschappelijke medewerkers breder gaan erkennen en waarderen. Minder nadruk op aantallen publicaties, meer nadruk op de andere domeinen waarbinnen de wetenschapper werkzaam is, zoals onderwijs, maatschappelijke impact en leiderschap. “Het nieuwe systeem is niet de heilige graal natuurlijk. De invulling staat nog helemaal niet vast, maar één ding weten we zeker: het oude systeem werkt niet langer en loopt tegen grenzen aan. De nieuwe manier brengt ook onzekerheden met zich mee. We zijn bezig met een cultuurverandering. Deze onzekerheden moet je zeker adresseren. Je weet ook nog niet helemaal hoe het gaat werken, maar verandering is noodzakelijk”

Er wordt daarmee een omgeving gecreëerd waarin wetenschappers ook zelf kansen kunnen aangrijpen. “ESSB-onderzoekers zijn actief op veel maatschappelijke terreinen. Je wilt dat ze daar ook hun vleugels kunnen uitslaan. Nu zien ze soms ergens een kans, maar kunnen ze deze niet grijpen omdat ze afgerekend worden op publicaties en er daarom geen tijd overblijft. Dat is gewoon zonde. Een voorbeeld is dat je tijd maakt om met de gemeente Rotterdam een onderzoek te starten om de ongelijkheid in bepaalde wijken vast te leggen en hoe die ongelijkheid effect heeft op de kansen die mensen hebben door het schoolsysteem te doorlopen.”

Tropicana view
J. Van Rijn

Tastbaar maken voor hele universitaire wereld

Er is veel belangstelling voor de ESSB-profielen die we ook verder hebben uitgewerkt; ook het impactprofiel Van binnen en buiten Erasmus Universiteit Rotterdam. “Ik stuur geregeld informatie door naar andere universiteiten en EUR-faculteiten om hen te helpen met het opzetten van hun eigen profielen. Het is een eerste aanzet voor anderen om ook verandering teweeg te brengen. Elke faculteit of organisatie moet er natuurlijk wel een eigen draai aan geven. Het is niet in beton gegoten.”

“Vier jaar geleden was ons College van Bestuur erg enthousiast over onze plannen met de profielen. Wij zijn een pilot geworden. Het College vond het vooral belangrijk dat de resultaten gedeeld zouden worden. Op datzelfde moment kwam Erkennen & Waarderen langs. Dat gaf de bevestiging dat het niet iets is dat alleen binnen ESSB leeft, maar in de hele universitaire wereld. Ook in andere landen (bijv. Engeland) wordt eraan gewerkt. De volgende stap, na een jaar vanuit huis werken, is om alles heel tastbaar en concreet te maken. Dan komt de boodschap het beste over.”

Gerelateerde content
Overvolle agenda's en de focus op publicaties. Genoeg academici lopen klem met hun werk. Via het project Erkennen & Waarderen wordt er gekeken naar oplossingen.
Lege collegezaal

Vergelijk @count opleiding

  • @title

    • Tijdsduur: @duration
Vergelijk opleidingen