In deze casestudy over het gebruik van algoritmen om de eerlijkheid, efficiëntie en kwaliteit van personeelsplanning voor de nationale spoorwegen te verbeteren, hebben we de Flows of Knowledge (Flows) benadering gebruikt om de impact te evalueren. Deze methode is geïntroduceerd door Maegher, Lyall en Nutley (2008) en verder uitgewerkt door Edwards en Maegher (2020). Meer informatie over deze methode is beschikbaar in onze Impact Toolbox.
Flows gaat verder dan een lineaire interpretatie van impact in instrumentele zin (directe, tastbare effecten van onderzoek op praktijk of beleid). Deze methode besteedt juist aandacht aan 'meer subtiele' vormen van impact, zoals capaciteit, cultuur en connectiviteit. Daarmee stimuleert Flows gebruikers om niet alleen te kijken naar output en uitkomsten, maar ook naar onderliggende procesdynamieken zoals relatievorming, die vaak voorwaardelijk zijn voor latere impact. Hieronder worden de casestudy, de impactevaluatie en de resultaten samengevat.
De Casestudy: Naar een eerlijkere en kwalitatief betere personeelsplanning
Deze casestudy beschrijft de samenwerking tussen een promovendus van de Erasmus School of Economics (ESE) en innovatiespecialisten van de Nederlandse Spoorwegen (NS), met als doel de kwaliteit en eerlijkheid van de dienstroosters voor machinisten en conducteurs te verbeteren. De promovendus ontwikkelde vanuit theoretische principes een algoritme dat verschillende 'goede' en 'eerlijke' roosteropties genereert. Dit algoritme is vervolgens doorontwikkeld toteen prototype binnen NS en getest in een pilotfase met daadwerkelijke planningscommissies.
De Project Impact Assessment (PIA) op basis van Flows
De PIA werd uitgevoerd tussen juni 2021 en maart 2022, nadat het promotieonderzoek in 2020 was afgerond. De evaluatie was gebaseerd op een analyse van projectdocumenten en vijf verdiepende interviews. De interviews zijn gecodeerd aan de hand van het conceptueel kader van Flows, om verschillende soorten impact, betrokken actoren en causale factoren die veranderingen mogelijk maakten, te onderscheiden. Het ESI-team besteedde ook aandacht aan de verschillende dimensies van nabijheid die samenwerking en kennisuitwisseling mogelijk maakten.
Resultaten van de Impactevaluatie
Het gebruik van Flows als methode voor impactevaluatie resulteerde in een rapport met een narratief over hoe kennis 'stroomde' tussen verschillende actoren en hoe dit leidde tot veranderingen in de praktijk van personeelsplanning. De samenwerking droeg bij aan de versterking van sociale netwerken binnen en buiten de spoorwegorganisatie. Dit resulteerde in verdere verspreiding van kennis. Bovendien, veranderde hierdoor de houdingen ten aanzien van het gebruik van algoritmes voor personeelsplanning en capaciteitsontwikkeling binnen de organisatie. Dit gebeurde echter niet zonder implementatiebarrières op nationaal niveau.
Downloads
Bekijk het volledige rapport 'Eerlijke Personeelsplanning op het spoor 2022'
- Meer informatie
De oorspronkelijke versie van deze tekst is geschreven door Margriet Kin Nguyen en Jorrit Smit, en gepubliceerd op 30 mei 2022. De meest recente herziening is uitgevoerd door het Evaluating Societal Impact team in juni 2025.
- Gerelateerde content
- Gerelateerde links
- Lees meer over 'Flows of Knowledge' (Flows)
