Promotie M. (Mitra) Tydeman-Yousef

Proefschrift in het kort:

Een van de dertien wettelijke categorieën van algemeen nut betreft religie, spiritualiteit en levensbeschouwing. Tydeman onderzoekt of er een verschil is in fiscale behandeling op drie niveaus:
(a) tussen religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke instellingen uit deze categorie (rsli’s) en andere algemeen nut beogende instellingen (anbi’s);
(b) tussen rsli’s onderling; en
(c) tussen religieuze instellingen onderling, spirituele instellingen onderling alsook levensbeschouwelijke instellingen onderling.

Voor de geconstateerde fiscale verschillen gaat zij na of daar een objectieve en redelijke rechtvaardiging voor bestaat. Als die rechtvaardigingsgrond ontbreekt, doet zij aanbevelingen aan de wet- en regelgever om de ongerechtvaardigde ongelijkheid in fiscale behandeling weg te nemen. 

Dit is het eerste integrale onderzoek naar de juridische status en fiscale rechtspositie van religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke anbi’s. Het onderwerp belicht zij vanuit diverse perspectieven: historisch-maatschappelijk, grondrechtelijk, civielrechtelijk en fiscaal. Voor het onderzoek formuleert Tydeman werkdefinities van ‘religie’, ‘spiritualiteit’ en ‘levensbeschouwing’. Definities van deze termen ontbreken namelijk in de wet- en regelgeving en jurisprudentie en kunnen de praktijk een houvast geven.

Diverse fiscale faciliteiten hangen nauw samen met de rechtsvormkeuze. Daarom onderzoekt Tydeman de drie rechtsvormen waarvan rsli’s gebruik maken: stichting, vereniging en kerkgenootschap. Zo bestaan diverse fiscale faciliteiten voor de rechtsvorm kerkgenootschap, die in de praktijk vooral in gebruik is bij traditionele joodse en christelijke geloofsgemeenschappen.