Arme mensen missen mogelijkheden om hun leven te verbeteren, omdat ze minder goed met onzekerheden om kunnen gaan. Dat blijkt uit promotieonderzoek door gedragseconoom Chen Li. Volgens haar heeft goed om kunnen gaan met onzekerheden een grote invloed op ons welzijn. Ze promoveert vrijdag 26 maart 2015 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op het proefschrift ‘Hitchhiking on the road of decision making under uncertainty’.
Li deed onderzoek naar de manier waarop we beslissingen nemen in onzekere situaties, waar de mogelijke gevolgen en kansen niet duidelijk zijn. Ondanks gebrekkige informatie moeten we toch knopen doorhakken. Goed om kunnen gaan met een dergelijke onzekerheid heeft een grote invloed op ons welzijn.
In een veldstudie in China vond Li dat stedelijke adolescenten minder afkerig zijn ten opzichte van onzekerheden en deze beter begrijpen dan hun leeftijdgenoten op het platteland, van wie het huiselijke inkomen ongeveer tien keer zo laag is. Voor arme mensen die meer lijden onder financiële instabiliteit heeft onzekerheid dus een grotere invloed op het welzijn. Ze missen daardoor mogelijkheden om hun leven te verbeteren, wat bijdraagt aan de armoedeval. Arme mensen staan ook minder open voor vernieuwingen en nieuwe informatie en zullen bijvoorbeeld ook te weinig voorzorgsmaatregelen nemen om risico’s te reduceren.
In een ander onderzoeksproject ontdekte Li dat extra leermogelijkheden mensen wel helpen om onzekerheid beter te begrijpen. Onderwijsprogramma’s gericht op het verbeteren van begrip voor onzekerheid kunnen daarom bijdragen aan het reduceren van ongelijkheid en de armoedeval.
Afkeer van onzekerheden
Veel studies tonen aan dat mensen een grote afkeer hebben van onzekerheden, vooral als de risico’s niet bekend zijn. We zijn bijvoorbeeld bereid om een extra verzekeringspremie te betalen als ze daarmee zulke risico’s kunnen vermijden. Deze afkeer van onzekerheid, ‘motivationeel’ in de psychologische terminologie, wordt veroorzaakt door de negatieve emoties die onzekerheid in mensen teweeg brengt. Het herinnert mensen aan hun gebrekkige kennis. Soms kan het zelfs directe angstgevoelens teweeg brengen.
Ook cognitieve factoren een rol spelen. Mensen worden niet geboren met een perfect begrip van kansen en risico’s. We worstelen om onzekerheid te leren begrijpen. Zo zijn veel mensen slechts in staat onderscheid te maken tussen zekere en onzekere kennis, en niet tussen diverse niveaus van onzekerheid.
- Meer informatie
Team Persvoorlichting T (010) 408 1216 EÂ press@eur.nl