Dankzij Kas Buunk (22), vierdejaars economiestudent aan Erasmus School of Economics, zou de manier waarop wereldwijd kunst wordt geveild weleens radicaal kunnen veranderen. Buunk onderzocht een veilingmethode die eleganter is dan het tegen elkaar opbieden, maar voor de verkoper tóch evenveel geld in het laatje brengt. In zijn bachelorscriptie ‘Dealing with an Auction’ deed hij onderzoek naar de optimale veiling voor de kunsthandelaar.
In zijn onderzoek vergeleek Kas Buunk de klassieke Engelse veiling met de minder bekende Vickreyveiling. In de Vickreyveiling doen alle bieders discreet een bod, en de hoogste bieder wint. Alleen betaalt de winnaar niet zijn eigen bod, maar dat van de op één-na-hoogste bieder. De twee veilingen zullen qua prijs dicht bij elkaar liggen, hoewel de Engelse veiling iets hoger kan uitvallen vanwege de zogenaamde veilingkoorts. Volgens Buunk past de Vickreyveiling beter in de kunsthandel: “Het Vickrey systeem is geen prijsvechter, geen gehamer, gedram en gedreun naar de hoofdprijs, en vooral geen theater dat inspeelt op de hebberigheid en afgunst van de mens. Het is een integer en beheerst proces, geleid door een notaris, dat naadloos aansluit op de beslotenheid en beschaafdheid van een kunsthandel.”
Onder bepaalde wiskundige aannames, leiden volgens Buunk de twee veilingen tot exact hetzelfde bedrag. Veilingkoorts kan bij de Engelse veiling voor een marginaal hogere prijs zorgen. Het theater kan er namelijk voor zorgen dat bieders tijdelijk een hogere waardering hebben. Juist omdat de prijzen wiskundig gezien zo dicht bij elkaar liggen, maken gedragseconomische argumenten het verschil. De scriptie gaf ook aanleiding tot het symposium van Fischer’s Auction, zoals de veiling van Buunk gaat heten. In het gezelschap van academici, ondernemers, handelaren en veilinghouders werd het idee belicht vanuit allerlei invalshoeken. Op het symposium stak oud-veilingmeester en D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold niet onder stoelen of banken dat hij houdt van het theater dat bij de Engelse veiling hoort; de spanning in de zaal, het gevoel van het momentum, waarbij een bieder meegesleept kan worden door hebberigheid. Volgens Kas Buunk zijn dat dus precies die elementen, die de kunsthandelaar bij zijn klanten niet zou moeten uitbuiten.
Dan is er nog een vernieuwing in de kunstveiling. Buunk: “Om een betrouwbaar verloop van de veiling te waarborgen en misbruik van informatie of zelfs fraude uit te sluiten, zal het gehele proces geleid worden door een onafhankelijke notaris. Wij krijgen pas achteraf alléén te weten wie koper is en voor welke prijs. Fischer’s Auction laat hier een manco bij reguliere veilinghuizen zien die commissiebiedingen zelf beheren, en waar het notariële toezicht slechts het biedproces in de veilingzaal beheerst. Zelfs in de veilingzaal heeft de notaris niet volledige controle over de reguliere veilingen; de veilingmeester ontvangt alle biedingen en heeft de potentie en motieven om zogeheten schijnbiedingen te creëren, die de prijs kunstmatig opdrijven.” Verder heeft Buunk bedacht om de onderbieder te belonen met de helft van het opgeld in de vorm van een tegoedbon. De onderbieder vormt immers de prijs.
- Meer informatie
De kijkdagen van de eerste Fischer’s Auction (www.fischersauction.com) vinden van 19 tot 29 augustus plaats in het Fischerhuis in Ede, bieden kan tot 1 september.
Zie hieronder voor het volledige artikel zoals verschenen in Het Financieele Dagblad, d.d. 8 augustus 2015.