Beleidsmakers, managers en professionals in de zorg moeten niet opleggen wat innovaties moeten opleveren maar veel meer aandacht geven aan het proces van innoveren in de praktijk. Omdat het daaraan ontbreekt, is innovatiebeleid te weinig doordacht en slechts beperkt effectief. Dat stelt Maarten Janssen van het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg in zijn proefschrift over de governance van innovatie in de zorg. Janssen verdedigt zijn proefschrift vrijdag 16 september 2016 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
De verwachtingen over de bijdrage van innovatie aan de kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg zijn vaak hoog, maar de teleurstellingen ook vaak groot als ze niet worden waargemaakt. De lessen, in het proefschrift (link: www.bmg.eur.nl/onderzoek/publicaties/) samengevat in ‘het Situated Novelty perspectief’, laten zien dat waardevolle innovatie niet enkel bestaat uit nieuwe technologie, dat innovatie vaak verre van voorspelbaar verloopt en dat innovaties eigenlijk nooit af zijn.
Niet alleen technologie
Innovaties gaan vaak over op het oog kleine veranderingen, zoals het anders omgaan met bestaande technologie of een veranderende rol voor patiënten of professionals die leiden tot verbeteringen in de kwaliteit van zorg. Janssen onderzocht de hoge verwachtingen van meer ondernemerschap bij het aanjagen van innovaties in de zorg; innovatieprocessen in de revalidatiezorg bij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen; de ontwikkeling van nieuwe beroepen in de care en the cure zoals die van de ‘Physician Assistant’ wiens introductie tot een nieuwe taakverdeling en betere zorg moet leiden en, tot slot, de werking van innovatieprogramma’s als beleidsinstrumenten om innovaties te ontwikkelen en te borgen in de praktijk.
Kanteling
Hij stelt dat er een kanteling in het denken over innoveren in de zorg nodig is. Van een beeld van het uitrollen van bewezen praktijken of best-practices naar het inspelen op de kansen voor wat betrokkenen lokaal als goede zorg zien. Het is daarin van belang het werk in innovatie te stimuleren, te reflecteren op de normatieve aspecten van innovatie en ruimte te bieden voor continue aanpassingen en falen.
Dialoog
De normatieve vraag over de waarde van een innovatie moet dan ook veel nadrukkelijker op de agenda komen. Een innovatiedialoog in zorginstellingen is hiervoor een goede start, omdat alleen samen met patiënten en zorgprofessionals bepaald kan worden wat `goede zorg’ is. Het lerend vermogen van bestuurders, managers en professionals is hierbij van doorslaggevend belang. Het Situated Novelty perspectief biedt een eerste aanzet voor deze kanteling in het denken en handelen in relatie tot zorginnovatie.
- Meer informatie
Marketing & Communicatie iBMG, communicatie@bmg.eur.nl