Voor Standard & Poors (S&P) is Nederland al twee jaar geen AAA-land. In november 2013 vond de kredietbeoordelaar dat ons land na een kwart eeuw niet langer het stempel van de hoogste kredietwaardigheid verdiende. Maar vrijdag volgt een nieuw oordeel. Geen enkel land dat zijn AAA-status verloor, zoals Finland en Oostenrijk, heeft die later weer terug gekregen. Nederland zou vrijdag de eerste kunnen zijn. Analisten willen er geen percentage op plakken, maar achten de kans dat dit gebeurt ‘redelijk’. Momenteel heeft in de eurozone alleen Duitsland volgens de drie grote rating agencies - Moody’s, S&P en Fitch – de hoogste kredietwaardigheid.
Wat Bas Jacobs, hoogleraar openbare financiën en economisch beleid aan Erasmus School of Economics, betreft had de afwaardering van S&P eind 2013 dan ook niet gehoeven. ‘De staatsschuld liep wel op maar we hebben een claim van €350 mrd op uitgestelde belasting op pensioenen’, aldus de hoogleraar openbare financiën en economisch beleid aan Erasmus School of Economics. ‘En Nederland heeft een overschot op de lopende rekening van 10%, dus we zijn niet afhankelijk van buitenlandse financiers. Een terugkeer naar AAA zou terecht zijn, dan zijn we weer waar we horen. ’
Jacobs heeft het niet zo op met kredietbeoordelaars, mede dankzij de rol die ze hebben gespeeld bij het uitbreken van de kredietcrisis. ‘Het interesseert me niet zo wat S&P van Nederland vindt’, luidt zijn keiharde oordeel. ‘Dat AAA werd afgepakt sloeg nergens op. De Nederlandse overheidsfinanciën waren toen houdbaar en zijn dat nog steeds. Die belastingclaim op opgebouwde pensioenen is een belangrijke reden. Die is bijna net zo groot als de staatsschuld. Onze staatsfinanciën staan er daardoor beter voor dan die van Duitsland. Het was volkomen uit de lucht gegrepen.’ Aldus Bas Jacobs.