Elkaar vertrouwen is economisch voordelig. Dat blijkt uit het proefschrift van gedragseconoom Ruben de Bliek. Vertrouwen veroorzaakt economische groei en ontwikkeling. Zo verdienen mensen met een veel vertrouwen in de medemens significant meer dan mensen die dat niet hebben. Binnen de economie wordt vertrouwen echter nog vaak genegeerd, omdat wordt aangenomen dat zulk gedrag niet rationeel is. In veel situaties is meer vertrouwen beter. De Bliek verdedigt zijn proefschrift donderdag 21 mei 2015.
Regelmatig wordt in enquêtes aan mensen gevraagd hoeveel vertrouwen ze hebben in hun medemens. Binnen de economische wetenschap wordt dit vertrouwen echter vaak buiten beschouwing gelaten: de mens zou enkel handelen om het eigen 'nut' te maximaliseren en is enkel in dit eigenbelang geïnteresseerd. Interpersoonlijk vertrouwen heeft daarmee simpelweg geen functie voor het beschrijven van economische interacties, omdat het (in theorie) niet leidt tot betere of efficiëntere economische uitkomsten.
In het proefschrift van De Bliek staan vier empirische onderzoeken waarvoor deze gedragsaanname niet geldt. Voor elk van de vier studies staat hij stil bij hoe vertrouwen economische waarde genereert en hoe groot de economische impact is. Daarnaast worden modellen over de ontwikkeling van vertrouwen gebruikt om een verklaring te vinden voor de grote verschillen in vertrouwen tussen individuen, regio’s en landen.
Meer inkomen door vertrouwen
Zo stelt een micro-economische studie dat mensen die behulpzame en niet-behulpzame individuen beter van elkaar kunnen onderscheiden, een hoger algemeen vertrouwen hebben. Tevens hebben zij een lagere kans om economisch 'misbruikt' te worden, omdat zij beter weten te 'matchen' met andere coöperatief ingestelde individuen. Dit laatste is, in theorie, inzichtelijk te maken door naar verschillen in de economische prestaties van individuen te kijken.
Bovenstaande stelling heeft De Bliek onderzocht door inkomensverschillen te vergelijken met vertrouwensverschillen voor een panel van Duitse individuen. De studie laat zien dat mensen met een veel vertrouwen in de medemens significant meer per jaar en per uur verdienen dan mensen met weinig vertrouwen. Daarnaast levert het verbeteren van het vertrouwen een significante en positieve stijging van 6 tot 9 procent op in inkomen.
Van individueel salaris en de locatiekeuze van multinationals tot de productiviteit en technologische ontwikkeling van landen: vertrouwen doet er toe, concludeert De Bliek. Sterker nog, de economische impact is hierop terug te voeren: vertrouwen veroorzaakt economische groei en ontwikkeling.
- Meer informatie
Ronald de Groot, press officer Erasmus School of Economics, E rdegroot@ese.eur.nl of T 06 53641846/
010 4081762