Voetbal inclusiever maken, dat is het doel van Palesa Mashigo en Jacco van Sterkenburg van Erasmus School of History, Culture and Communication. Beiden bestuderen diversiteit in het voetbal en ontwikkelden een online cursus om vrouwen en mensen met een etnische minderheidsachtergrond te helpen een carrière in het voetbal na te streven.
Volgens Jacco en Palesa ligt de sleutel tot een meer diverse sport bij coaches en andere voetballeiders: "Momenteel wordt een duizelingwekkende 85 tot 95 procent van de leidinggevende posities ingenomen door blanke mannen."
Jullie bestuderen allebei racisme en diversiteit in het voetbal. Waarom is dit belangrijk?
Jacco: "Ik denk dat het belangrijk is om dit onderwerp in alle domeinen te bestuderen, maar voetbal is heel zichtbaar. De hele wereld kijkt, dus de sport is als een vergrootglas. Voetbal is ook multi-etnisch wat betreft de spelers en racialisering is een veelvoorkomend onderwerp. Tegelijkertijd kan de sport een voorbeeldfunctie hebben en positieve boodschappen overbrengen."
Palesa: "Ik ben opgegroeid in Zuid-Afrika en daar is de sport bijna een religieuze praktijk. Voor fans van de sport is het pijnlijk om te zien dat er nog steeds gediscrimineerd wordt. Voetbal is niet alleen een machtige kracht, het is ook een afspiegeling van de maatschappij en hoe de maatschappij beter kan zijn."
Waar kijkt u naar in uw onderzoek?
"We bestuderen de manieren waarop racisme werkt en proberen de mechanismen erachter te identificeren. Een veelvoorkomend voorbeeld is het apengejoel in stadions, maar racisme werkt ook op minder zichtbare en meer impliciete manieren. Mensen zeggen vaak: voetbal is steeds diverser, dus wat is het probleem? Maar als je kijkt naar leidinggevende posities en de coaches, dan zijn dat bijna allemaal blanke mannen uit Europa."
Jacco: "We hebben een inventarisatie gemaakt van de coaches en mensen op leidinggevende posities in het voetbal om een idee te krijgen van de etnische en genderdiversiteit. We keken naar veertien Europese landen, waaronder Nederland. Een duizelingwekkende 85 tot 95 procent van de mensen op leidinggevende posities wordt ingenomen door blanke mannen. Het percentage vrouwen uit een etnische minderheid is praktisch nul."
Waarom is dit problematisch?
"Dit is problematisch omdat de coaches en mensen in het bestuur een sleutelpositie hebben om de sport inclusiever te maken. We hebben met veel leiders in het voetbal gesproken en hoewel ze het probleem erkennen, denken ze dat het elders gebeurt. Veel mensen op vooraanstaande posities, waaronder veel blanke mannen zonder ervaring met racisme, hebben een blinde vlek voor impliciete vormen van discriminatie. Maar voor gekleurde mensen is dit heel reëel. Ze worden gezien als goede en fysiek sterke atleten, maar clubeigenaren zien hen niet als leiders of managers. Een beeld dat vaak wordt gereproduceerd in de media."
MOOC en IFlipp-project
Beide onderzoekers ontwikkelden een 'Guide to Diversifying and Transforming Football Leadership', een MOOC (Massive Online Open Course). Deze cursus maakt deel uit van het IFlipp-project (Innovating Football Leadership: Inclusion through Practice and Policy). Het doel van het project is om leiderschapsvaardigheden van vrouwen en etnische minderheden in het voetbal te vergroten en verder te verbeteren. Je kunt meer lezen over de resultaten op de onlangs gelanceerde projectwebsite.
Palesa: "Sommige mensen die we hebben gesproken, geloven dat in het voetbal de beste mensen er wel doorheen komen. We zijn ‘inclusief' of 'iedereen kan de ladder beklimmen', zeggen ze dan. Maar in feite krijgen de meeste mensen niet dezelfde kansen als veel van de geïnterviewden, bijvoorbeeld omdat ze geen toegang hebben tot hetzelfde netwerk. En als ze wel een positie hogerop krijgen, worden ze vaak geconfronteerd met raciale stereotypen die Jacco al noemde."
Hoe willen jullie impact maken met jullie onderzoek?
Jacco: "Ons doel is om voetbal inclusiever te maken. We werken samen met grote voetbalorganisaties en hebben regelmatig overleg met FIFPRO, Fare en UEFA. Door deze samenwerking hebben we toegang tot de voetbalindustrie en kunnen we onze bevindingen direct in de praktijk brengen. Verder heb ik bijgedragen aan een handboek over etnische ongelijkheid in sport en cultuur. Mijn hoofdstuk gaat over sport en is vooral gericht op mensen die in de sportmedia werken. Journalisten hebben een verantwoordelijkheid omdat ze miljoenen mensen bereiken met hun verhalen."
Jullie zijn allebei betrokken bij een MOOC, wat kun je daarover vertellen?
"In de MOOC willen we mensen inzicht geven in de scheve diversiteitsgetallen en organisatiestructuren, maar ook mensen uit de eerste hand laten vertellen over hun ervaringen. Dit kan een persoon van kleur zijn die een leider is in het voetbal, of mensen met deze ambitie die vertellen over hun worstelingen. Anderen kunnen leren van deze ervaringen."
Palesa: "Met deze cursus maken we de informatie toegankelijk voor mensen buiten de academische wereld. In de MOOC is er speciale aandacht voor vrouwen van kleur omdat we hen willen empoweren. We hopen dat de cursus een soort stappenplan is en hen kan helpen om stappen te zetten in hun carrière."
- Onderzoeker
- Promovendus
- Meer informatie
Onze wetenschap doet ertoe! Tijdens ons 22e lustrum laten we zien welke impact het onderzoek van Erasmus Universiteit Rotterdam maakt. Lees meer over de viering van ons 22e lustrum en 110-jarig bestaan in het academisch jaar 2023-2024.
- Gerelateerde content
