Door: Philip Hans Franses
De relatie tussen leeftijd en de piek in creativiteit van een kunstenaar is onderwerp van veel onderzoek. Wanneer van 189 schilders wordt bepaald wanneer ze hun beste werk maakten, dan blijkt de piekleeftijd zo rond 42 jaar te liggen. En wanneer die piekleeftijd wordt berekend als fractie van een totaal mensenleven, gegeven dat de schilders overleden zijn, dan is die fractie 0.62. Dit onderzoek is verschenen in 2013 in Creativity Research Journal.
Aangezien dit onderzoek veel reactie kreeg, en met name met de vraag of dit ook voor andere kunstvormen dan schilderkunst geldt, is in een vervolgstudie het werk van 89 Nobelprijswinnende schrijvers bekeken. De laudatieteksten van de Nobelcommissie konden worden gebruikt om te achterhalen wat alom als beste werk kan worden gezien van die schrijvers. Voor deze 89 schrijvers, die inmiddels overleden zijn, werd de piekleeftijd gevonden rond de 45 jaar, en de relatieve piekleeftijd als 0.57. Deze cijfers komen aardig overeen met die van de schilders.
De vraag is nu: hoe zouden die gegevens er uit zien voor klassieke componisten? In een artikel[1] dat later dit jaar in druk zal verschijnen worden de 100 meest populaire klassieke componisten bestudeerd. De website http://www.arkivmusic.com/classical/main.jsp presenteert de meest bekende werken van elk van die componisten. Van de 97 die inmiddels overleden zijn blijkt de piekleeftijd rond de 39 jaar te liggen en de fractie van het mensenleven is ergens tussen 0.60 en 0.62. De laatste bandbreedte wordt veroorzaakt door het feit dat sommige componisten vele jaren deden over het maken van hun werk.
Het is frappant dat ook voor componisten de piekleeftijden overeenkomen met die van schilders en schrijvers. Wat nu precies deze wetmatigheid lijkt de veroorzaken is onderwerp van verder onderzoek.
[1] Philip Hans Franses (2016), When did classic composers make their best work?, Creativity Research Journal, in print (2014 IF 1.46)
- CV
Philip Hans Franses is hoogleraar Toegepaste Econometrie en hoogleraar Marketing Research aan Erasmus School of Economics. Franses is hier sinds 1987 werkzaam en staat sinds jaar en dag hoog genoteerd in rankings van Nederlandse economen. Sinds september 2006 is Franses tevens decaan van de economische faculteit.