De gemeente Rotterdam wil tenminste 10.000 bestaande woningen aardgasvrij maken of daarop voorbereiden. Hoe doe je dat? Bestuurskundigen van de Erasmus Universiteit Rotterdam onderzochten vijf pilotgebieden in Rotterdam waar een gebiedsaanpak aardgasvrij is gestart. Uit het onderzoek ‘Op zoek naar de energie van Rotterdam’ blijkt dat het de gemeente Rotterdam goed lukt om Rotterdammers hierin te ontzorgen, maar dat er meer ruimte mag zijn voor bewoners die zelf actief willen bijdragen aan de energietransitie. Het koppelen aan andere wijkopgaven, zoals werkgelegenheid en leefbaarheid, lukt op kleinschalig niveau. Het onderzoek is gedaan in opdracht van Kenniswerkplaats Leefbare Wijken en afdeling Duurzaamheid van de gemeente Rotterdam.
De gemeente Rotterdam is in vijf pilotgebieden een gebiedsaanpak aardgasvrij gestart. Met deze pilot gebiedsaanpakken wil de gemeente leren en begrijpen wat en op welke wijze het beste werkt om huizen aardgasvrij te maken. De onderzoekers hebben een jaar lang deze gebiedsaanpakken gevolgd en lessen opgetekend
Ontzorgen, participeren en koppelen
Uit het onderzoek blijkt dat het gemeente Rotterdam lukt om met de gebiedsaanpakken aardgasvrij, de Rotterdammers te ontzorgen. De individuele gesprekken waarin verschillende opties gegeven worden als men wil overstappen op het warmtenet, worden gewaardeerd. Wel is er behoefte aan een meer gedifferentieerde participatie-aanpak, die naast het 'ontzorgen' ook ruimte biedt voor bewoners die actief willen meedenken en meedoen (zoals energiecoöperaties). Voor deze bewoners is het nog lastig om aan te sluiten bij de gebiedsaanpakken aardgasvrij.
In de gebiedsaanpakken ontstaat ook ruimte om aan te sluiten bij opgaven in de wijk. Het lukt om in kleinschalige projecten de koppeling tussen aardgasvrij, duurzaamheid en sociale opgaven te leggen. Toch is aardgasvrij nog niet het beoogde 'vliegwiel' voor bijvoorbeeld werkgelegenheid en leefbaarheid. Daarvoor is het nodig meer ruimte te bieden voor wijkopgaven in het, tot op heden vrij technisch-financieel, proces.
Haalbaar, betaalbaar en schaalbaar
De regierol pakt de gemeente goed aan. Wel is er toenemende nadruk op snel resultaat en pragmatische oplossingen, mede ingegeven door de ambitieuze doelstellingen. Zo ligt bijvoorbeeld in de buurt Heindijk een aantrekkelijk bod op tafel, maar is dit vrijwel zeker niet schaalbaar naar andere wijken. Het advies aan de gemeente is om te streven naar 'haalbaar, betaalbaar en schaalbaar'. Door in oplossingen ook schaalbaarheid mee te wegen, ontstaan gebiedsaanpakken die niet alleen leiden tot snel resultaat, maar ook tot een maatwerkaanpak die toepasbaar is op grote schaal.
Over het rapport | downloaden | video
Een volledige weergave van de resultaten en van de gebiedsaanpakken in de vijf gebieden is te vinden in het ‘Op zoek naar de energie van Rotterdam: lerend op weg in de gebiedsaanpakken aardgasvrij Rotterdam’ | Ellen Minkman, Vivian Visser, Arwin van Buuren, Jitske van Popering-Verkerk
Van het rapport is een verkorte versie 'Oogstbrief gemaakt en een video waarin de belangrijkste conclusies en aanbevelingen aan de orde komen.
Rapport, Oogstbrief en video zijn uitgaven van Kenniswerkplaats Leefbare Wijken.
Rapport Aardgasvrij
Oogstbrief Aardgasvrij
- Professor
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Onderzoeker
- Meer informatie
Marjolein Kooistra, mediarelaties ESSB, 06 83676038, kooistra@essb.eur.nl